انتخاب قالب یا ایمپرشن دندانی مناسب یک گام حیاتی در موفقیت ترمیم‌های غیرمستقیم دندان به شمار می‌رود. بنابراین، هنگامی که صحبت از قالبهای دندان میشود، جنس این قالب‌ها بایستی در درجه نخست اهمیت لحاظ گردد. به عبارت دیگر، می‌توان مهمترین عامل مؤثر در تعیین نحوه کارکرد قالبهای دندانی را جنس ترکیبات به کار رفته در این قالب‌ها دانست. در این مطلب قصد داریم به معرفی ترکیبات آلژینات مورد استفاده به عنوان قالب یا ایمپرشن دندانی پرداخته و راهنمای کاملی در خصوص خرید آلژینات دندانپزشکی به شما ارائه دهیم. بنابراین اگر می‌خواهید با خصوصیات این مواد و معیارهای انتخاب آنها به عنوان ماده قالبگیری دندان آشنا شوید، با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید.
انتخاب ماده قالبگیری مناسب
به طور کلی، یک قالب یا ایمپرشن ایده‌آل از ویژگی‌های زیر برخوردار است:
- دقت آن در بازتولید جزئیات بسیار بالا بوده و ایمپرشن دقیقی از دندان و لثه‌ها را فراهم می‌آورد.
- قوام آن به گونه‌ای است که در برابر آسیب در هنگام خارج شدن مقاومت به خرج داده و در عین حال هیچ‌گونه ناراحتی یا دردی در حین فرآیند قالبگیری برای بیمار ایجاد نمی‌کند.
- از سازگاری بافتی برخوردار بوده و به اصطلاح هایپوآلرژن است.
- قیمت آن به ازای هر مرتبه مصرف بسیار مقرون به صرفه است.
- در مجموع تجربه خوشایندی را از نظر طعم و زمان ستینگ برای بیمار به ارمغان می‌آورد.
معمولاً لابراتوراهای دندانپزشکی قالب‌ها را با مرغوب‌ترین مواد اولیه و مطابق با بالاترین سطح انتظارات تهیه و به بازار عرضه می‌کنند. حفظ درجه بالایی از دقت ابعادی پس از ضدعفونی‌سازی جزو مواردی است که باید به آن توجه ویژه‌ای صورت گیرد. به علاوه، متریال به کار رفته در قالب بایستی از ثبات ابعادی نیز برخوردار بوده و در طی قالب‌گیری‌های متعدد بدون تغییر باقی بماند.
امروزه طیف وسیعی از گزینه‌های متنوع به عنوان ماده اولیه قالبهای دندان در بازار یافت می‌شوند. رایج‌ترین این مواد از تقریباً اواسط قرن بیستم میلادی تا به امروز مورد استفاده قرار گرفته و شامل ترکیبات آلژینات، پلی‌اتر (PEها) و وینیل پلی‌سیلوکسان (VPS) می‌گردند. جدیدترین ترکیبی که نزدیک به ۱۰ سال قبل به این مواد اضافه شده است، وینیل پلی اتر سیلوکسان (VPES) نام دارد. این ماده هیبریدی از PE و VPS بوده و ترکیبی از خواص چشمگیر هر دوی این مواد را از خود نشان می‌دهد.
هر کدام از ترکیبات به کار رفته به عنوان ماده قالبگیری از نقاط قوت و ضعف مختص به خود برخوردار بوده و بنابراین اغلب اوقات انتخاب ماده سازنده ایمپرشن تا حد زیادی بستگی به ترجیحات دندانپزشک خواهد داشت. در ادامه به طور مختصر به معرفی برخی از خواص ساختاری مهم مواد قالبگیری می‌پردازیم.
بهترین مواد برای پر کردن دندان چیست را در این مقاله از سایت دنتیوا بخوانید.
خصوصیات مواد سازنده قالب
هنگام انتخاب از بین مواد مختلف به کار رفته در ایمپرشن‌ها، مقایسه خصوصیات ساختاری این مواد با یکدیگر نقش مهمی را در تصمیم‌گیری نهایی ایفا میکند. اغلب اوقات معیارهایی که برای ارزیابی قالبهای دندانی به کار می‌روند عبارتند از:
- دقت ابعادی (Dimensional Accuracy): دقت ابعادی به این معناست که تا چه میزان ماده به کار رفته در ایمپرشن قادر به بازسازی جزئیات دهان فرد است.
- ثبات ابعادی (Dimensional stability): منظور از ثبات ابعادی این است که ماده به کار رفته در قالب تا چه مدت می‌تواند ایمپرشن مورد نظر ما را با دقت دلخواه حفظ نماید. این مدت زمان در خصوص برخی از مواد بالاتر بوده و ممکن است تا دو هفته نیز ادامه داشته باشد. این در حالی است که برخی از مواد ثبات ابعادی در حد دو ساعت و یا حتی کمتر دارند. توجه به این معیار بسته به سرعت قالبگیری حائز اهمیت خواهد بود.
- خاصیت آبدوستی (Hydrophilic properties): به قابلیت ماده اولیه در تحمل رطوبت و حفظ دقت بالای قالبگیری علی‌رغم شرایط مرطوب گفته میشود. این عامل بستگی به خصوصیات شیمیایی ماده به کار رفته در ساخت قالب دارد.
- ترشوندگی (Wettability): منظور از ترشوندگی یک ماده، قابلیت آن در پر کردن منافذ ریز است. به این ترتیب کمترین میزان فضای خالی در ایمپرشن باقی خواهد ماند.
برای اطلاع از قیمت و خرید مواد پروتز به این صفحه مراجعه کنید.
- بازگشت الاستیک (Elastic recovery): به توان ماده سازنده قالب در تغییر شکل در هنگام قرارگیری و خارج شدن از دهان بیمار گفته میشود. به عبارت دیگر، متریال خوب متریالی است که در نهایت به ابعاد اصلی خود بازگردد.
- قابلیت انعطاف (Flexibility): به سهولت در خارج شدن قالب از دهان پس از قرارگیری آن اطلاق میشود. طبیعتاً هرچه ماده مورد استفاده در قالب سفت‌تر باشد، قابلیت انعطاف آن پایین‌تر خواهد بود.
- هندلینگ آسان (Ease of handling): هندلینگ آسان نیز یکی از خصوصیات مهمی است که در انتخاب ماده سازنده ایمپرشن بایستی مدنظر قرار گیرد. ویسکوزیته و نسبت ورکینگ تایم به ستینگ تایم از جمله عواملی‌اند که نحوه هندلینگ یک ماده را تعیین می‌کنند.
- مقاومت در برابر پارگی (Tear strength): هرچه مقاومت در برابر پارگی یک ماده بیشتر باشد، احتمال از هم گسستن آن در حین خارج شدن از دهان بیمار کمتر خواهد بود. موادی که مقاومت بالایی از این نظر دارند در ساخت ایمپرشن برای حاشیه‌های تحت لثه‌ای (Subgingival) بسیار مناسب خواهند بود.
- زاویه تماس (Contact angle): به سهولت در بازتولید جزئیات دندان گفته میشود. هرچه زاویه تماس کمتر باشد، ماده سازنده ایمپرشن وابستگی و حساسیت کمتری به تکنیک به کار رفته خواهد داشت. موادی که زاویه تماس بالایی دارند، بایستی با دقت بیشتری در فرآیند قالبگیری به کار برده شوند.
آلژینات جزو موادی است که از دیرباز برای مصارف قالبگیری دندان کاربرد داشته است. اما برای انتخاب و خرید این ماده توجه به چه نکاتی ضروری است؟ ابتدا اجازه دهید اندکی در مورد خصوصیات ذاتی ترکیبات آلژینات صحبت کنیم.
آیا کانتورینگ، فینیشینگ و پالیشینگ برای ترمیم های کامپوزیتی ضروریست را در این مقاله از فروشگاه آنلاین دنتیوا بخوانید.
آلژینات‌ها
آلژینات‌ها، یا هیدروکلوئیدهای برگشت‌ناپذیر، جزو ترکیبات شایع در قالبگیری و ساخت ایمپرشن‌های دندانی به شمار می‌آیند.
اگرچه تاریخچه استفاده از آنها در دندانپزشکی به سال‌ها قبل و در حدود دهه ۱۹۵۰ میلادی بازمی‌گردد، این مواد تا به امروز توانسته‌اند محبوبیت خود را حفظ کنند.
این ترکیبات از زاویه ترشوندگی پایینی برخوردار بوده که این امر نیز در ساخت ایمپرشن در قوس کامل دندان بسیار مفید خواهد بود.
برای بیماران با آندرکات نیز، تمامی لایه‌های آلژینات به استثنای لایه عمقی را می‌توان بدون نگرانی از گسستگی قالب، از دهان بیمار خارج نمود.
مزایا آلژینات دندانپزشکی
این محبوبیت تا حد زیادی مرهون خواص منحصر به فرد این ترکیبات است. استفاده از آلژینات‌ها بسیار آسان بوده و این مواد قیمت اندکی نیز دارند. همچنین زمان ستینگ آنها بسیار کوتاه است.
به علاوه، آلژینات‌ها ترکیباتی غیرسمی، غیرآزارنده و آبدوست بوده و این موضوع آنها را به انتخابی ایده‌آل برای مواردی که جداسازی دشوار باشد مبدل می‌سازد.
درباره انواع مواد قالب گیری دندان را در این مقاله از فروشگاه اینترنتی دنتیوا مطالعه کنید.
معایب آلژینات دندانپزشکی
علی‌رغم تمامی نقاط قوتی که برشمردیم، آلژینات‌ها ضعف‌ها و محدودیت‌هایی نیز دارند. یکی از این موارد آن است که ترکیبات آلژینات اغلب به اندازه مواد الاسترومریک قادر به بازتولید دقیق جزئیات نبوده و همچنین از ثبات ابعادی پایینی برخوردارند؛ به همین جهت این مواد در کیس‌های پیچیده قالبگیری ممکن است دردسرساز باشند و بنابراین معمولاً از استفاده از آنها در این موارد خودداری میشود.
نقطه ضعف دیگر این ترکیبات این است که ایمپرشن‌های آلژیناتی تنها برای یک نوبت قالبگیری کاربرد دارند و اگرچه با استفاده از آنها می‌توان جزئیات سطوح تحت لثه‌ای را نیز قالبگیری نمود، با این حال احتمال گسستن این مواد در حین خارج سازی بالاتر است.
بنابراین هنگام انتخاب و خرید ترکیبات آلژینات به عنوان ماده قالبگیری در دندانپزشکی بایستی به تمامی موارد فوق توجه داشته باشید و مطابق با کاربرد مدنظر خود از این مواد یا ترکیبات جایگزین آنها (ترکیبات الاستومریک) استفاده نمایید. در ادامه به معرفی یکی از پرکاربردترین مواد قالبگیری حاوی آلژینات که در فروشگاه وب سایت دنتیوا نیز موجود است می‌پردازیم. این ماده، آلژینات بلوپرینت دنتسپلی نام دارد.
آلژینات بلوپرینت دنتسپلی (Alginate Blueprint 20+)
این ترکیب ساخت کمپانی دنتسپلی سیرونا (Dentsply Sirona) بوده و در بسته بندی‌های با حجم ۵۰۰ گرم به بازار عرضه می‌گردد. این شرکت از ادغام دو شرکت آلمانی سیرونا و شرکت آمریکایی دنتسپلی شکل گرفته و هم‌اکنون در ۱۲۰ کشور جهان دارای نمایندگی معتبر است. آلژینات بلوپرینت ترکیبی فاقد گرد و غبار (Fee dust) و سرب (Lead-free) بوده و با قابلیت مخلوط شدن آسان، گزینه‌ای عالی برای ایمپرشن‌های ناکامل و همینطور ایمپرشن‌های مخصوص ارتودنسی به شمار می‌رود. رایحه دلپذیر نعناع و رنگ آبی این ماده قالبگیری آن را از بسیاری از نمونه‌های مشابه متمایز می‌سازد.
از دیگر خصوصیات ساختاری آلژینات بلوپرینت دنتسپلی می‌توان موارد زیر را نام برد:
- مقاومت بالا در برابر تغییر شکل و پارگی
- عدم ایجاد حباب در هنگام مخلوط شدن
- ثبات ابعادی بالا و عدم تغییر شکل تا ۵ روز (در صورت فراهم بودن شرایط مناسب از نظر دما و رطوبت)
- فاقد گرد و غبار
با کاربردهای آرسی پرپ دندانپزشکی در این مقاله از سایت دنتیوا آشنا شوید.
نحوه قالبگیری دندان با آلژینات
همان‌طور که گفتیم آلژینات‌ها از گذشته تا کنون یکی از مواد پرطرفدار برای ساخت ایمپرشن‌های دندانی بوده‌اند که مزایای زیادی هم دارند. آلژینات نوعی بیوپلیمر بوده که از مواد تجدیدپذیر و طبیعی یعنی جلبک‌های قهوه‌ای تولید میشود. پودر آلژینات شامل ترکیبات زیر است:
- کلسیم سولفات دی هیدرات
- تری سدیم فسفات
- عوامل رنگی
- عوامل طعم‌دهنده
- زینک اکساید که بر زمان سفت شدن آلژینات تاثیر مهمی می‌گذارد.
- آلژینات پتاسیم
- پتاسیم تیتانیوم فلوراید
- Diatomnaceous earth
استفاده از بیوپلیمرهایی نظیر آلژینات در موارد پزشکی و دندانپزشکی، هم ارزان تمام میشود و هم استفاده آسانی دارد. برای قالبگیری و ساخت ایمپرشن با آلژینات، کافی است پودر آلژینات را با میزان مشخصی از آب که به نوع آلژینات و برند آن بستگی دارد، ترکیب کنید تا یک ماده خمیری به دست بیاید.
سپس این ماده خمیری را باید درون تری یا بیس مخصوص قالبگیری ریخته و آن را در دهان بیمار قرار داد. این خمیر طی گذشت یک زمان معین سفت میشود و به این ترتیب قالب دهان بیمار به دست می‌آید.
همان‌طور که گفتیم میزان آب لازم برای ایجاد خمیر آلژینات، بسته به برند آلژینات و مدل آن متفاوت است و توجه به این نکته برای حصول نتیجه بهتر بسیار ضروری است. همچنین روی بسته پودر آلژینات زمان لازم برای ترکیب شدن مواد نوشته شده که باید بر اساس آن عمل کنید.
همان‌طور که مشاهده می‌کنید روش کار و قالبگیری با آلژینات بسیار راحت بوده و چون آلژینات یک ماده تجدیدپذیر است، با استفاده از آن به حفظ محیط زیست کمک می‌کنید.
کاربردهای اصلی اسپریدر در دندانپزشکی چیست را در این مقاله از فروشگاه اینترنتی دنتیوا بخوانید.
چگونه قالب آلژینات را ضد عفونی کنیم؟
در حین قالبگیری ممکن است قالب آلژینات با خون، محتویات دهان و بزاق بیمار آلوده شود، به همین دلیل ضد عفونی قالب آلژینات پس از استفاده در جلوگیری از انتقال بیماری‌ها و عفونت‌ها بسیار مهم است.
ضد عفونی قالب آلژینات در طی دو مرحله انجام میشود. در مرحله اول، قالب را زیر جریان آب قرار بدهید تا گندزدایی اولیه آن انجام شود. سپس باید آن را چند ثانیه در محلول ضد عفونی‌کننده هیپوکلریت سدیم قرار دهید. یادتان باشد که هیپوکلریت سدیم را باید به نسبت یه به ده با آب مخلوط کرده و آن را رقیق کنید.
سپس برای گندزدایی کامل، باید قالب را درون گاز آغشته به محلول هیپوکلریت سدیم به مدت 10 دقیقه قرار دهید. همان‌طور که می‌دانید آلژینات یک ماده بسیار آبدوست بوده و ممکن است با قرارگرفتن در محلول‌های آبی ابعاد آن دچار تغییر شود.
برای همین بهتر است به جای غوطه‌ور کردن قالب در محلول هیپوکلریت سدیم، آن را به مدت 10 دقیقه درون گاز آغشته به این ماده قرار دهید. البته برخی از آلژینات‌ها دارای خواصی هستند که مانع از تغییر ابعاد و حجم آنها در اثر قرارگیری در محلول‌های آبی میشود و شما می‌توانید با خیال راحت آنها را درون محلول ضد عفونی‌کننده قرار دهید. همچنین برخی دیگر از آلژینات‌ها خودشان دارای مواد ضد عفونی‌کننده هستند.
تفاوت بین دستکش های وینیل لاتکس و نیتریل را در این مقاله از فروشگاه اینترنتی تجهیزات دندانپزشکی دنتیوا بخوانید.
بهترین زمان ریختن گچ در قالب آلژینات چه زمانی است؟
طبق تحقیقات انجام شده بهترین زمان ریختن گچ در قالب آلژینات، ریختن آن بلافاصله پس از ساخت آن است. ریختن فوری قالب بهترین روش نگهداری قالب است که در آن به علت کاهش اثرات محیطی بر قالب، کمترین میزان تغییرات ابعادی در قالب ایجاد میشود.
نکات موثر بر سفت شدن (setting time) آلژینات‌ها
همان‌طور که در بالاتر به این مساله اشاره کردیم، انواع مختلف آلژینات‌ها از برندهای مختلف، زمان سفت شدن یا setting time متفاوتی دارند.
در صورتی که نکات مربوط به سفت شدن آلژینات را رعایت نکنید، مسلما نتیجه مناسب را نخواهید گرفت و قالب دهان بیمار به درستی تهیه نمی‌شود. 3 نکته زیر در سفت شدن آلژینات تاثیر مهمی دارند که باید به آنها توجه کنید:
- دمای آب
دمای آب در سفت شدن و زمان ستینگ آلژینات تاثیر مهمی دارد. به طور کلی دمای آب مناسب برای ترکیب کردن با آلژینات، 23 درجه است. اگر آب بیش از حد داغ و گرم باشد، خیلی زود سفت میشود و شما وقت کافی نخواهید داشت. هر چه دمای آب پایین‌تر باشد، زمان سفت شدن آلژینات بیشتر میشود و شما وقت بیشتری در اختیار خواهید داشت.
- نسبت درست پودر آلژینات و آب
هر آلژیناتی به مقدار متفاوتی آب نیاز دارد. اگر بیش از مقدار مورد نیاز آب برای ترکیب آلژینات استفاده کنید زمان سفت شدن آن طولانی‌تر میشود.
- مخلوط‌کردن کامل ترکیبات
زمان مخلوط کردن ترکیب پودر آلژینات و آب روی بسته آلژینات نوشته شده است و شما ملزم به رعایت این زمان هستید.
- نحوه مخلوط کردن
- میزان رطوبت محیط
پست و کور دندان چیست را در این مقاله مطالعه کنید.
نکات مهم در خرید آلژینات دندانپزشکی
انتخاب بهترین ماده قالبگیری برای انواع ترمیم‌های غیرمستقیم، ارتودنسی و… امری چالش‌برانگیز در حرفه دندانپزشکی بوده و بنابراین بایستی با دقتی مضاعف مورد توجه قرار گیرد. لابراتوارهای ساخت مواد دندانی اغلب از درجه‌یک‌ترین مواد اولیه برای ساخت قالبهای ایمپرشن استفاده نموده و سطح استاندارد بالایی را در عرضه این محصولات اعمال می‌دارند. امروزه با توجه به تنوع بالای این مواد، انتخاب بهترین آنها برای کاربرد مورد نظر به چالشی همه‌گیر برای دندانپزشکان بدل شده است.
در این مقاله در مورد ماده قالبگیری آلژینات و نقاط قوت و ضعف این ماده صحبت کردیم. همچنین به معرفی یکی از برندهای مشهور آن به نام دنتسپلی سیرونا پرداختیم. شما می‌توانید اطلاعات بیشتر در خصوص خریداری این محصول را در فروشگاه وب سایت دنتیوا بیابید. دقت داشته باشید که انتخاب مواد قالبگیری معمولاً بستگی به ترجیحات و تجربه دندانپزشک از این مواد داشته و نمی‌توان قانونی کلی در مورد آن صادر نمود. هر دندانپزشک بسته به نیاز و سلیقه خود ممکن است ترکیبات سنتی مانند آلژینات یا انواع جدیدتر مانند ترکیبات پلی اتر (PE)، وینیل پلی سیلوکسان (VPS) یا وینیل پلی اتر سیلوکسان (VPES) که ترکیبی از دو مورد قبلی است را برای کار خود برگزیند. برای کسب اطلاعات بیشتر این مقاله لاتین را بخوانید.
کلیه دندانپزشکان از سراسر کشور می‌توانند با خرید مواد دندانپزشکی از فروشگاه مواد دندانپزشکی دنتیوا، بهترین مواد و تجهیزات دندانپزشکی را خریداری کنند. مزایای خرید از دنتیوا شامل پرداخت آسان، پشتیبانی 24 ساعته، ضمانت اصالت کالا و ارسال سریع است. تیم کارشناسان ما آماده پاسخگویی به هرگونه از سؤالات شما خریداران است.
می‌توانید از طریق شماره 09376316184 با ما در دنتیوا در ارتباط باشید.
جنس ترکیبات به کار رفته در قالبهای دندانی نقش مهمی در تعیین نحوه کارکرد آنها ایفا میکند.
دقت ابعادی، ثبات ابعادی، خاصیت آبدوستی، ترشوندگی، بازگشت الاستیک، قابلیت انعطاف، هندلینگ آسان و زاویه تماس از مهمترین معیارها در ارزیابی قالبهای دندانی هستند.
به سهولت در بازتولید جزئیات دندان گفته میشود. هرچه زاویه تماس کمتر باشد، ماده سازنده ایمپرشن وابستگی و حساسیت کمتری به تکنیک به کار رفته خواهد داشت. موادی که زاویه تماس بالایی دارند، بایستی با دقت بیشتری در فرآیند قالبگیری به کار برده شوند.
ترکیبات آلژینات اغلب به اندازه مواد الاسترومریک قادر به بازتولید دقیق جزئیات نبوده و همچنین از ثبات ابعادی پایینی برخوردار هستند. علاوه بر این ایمپرشن‌های آلژیناتی تنها برای یک نوبت قالبگیری کاربرد دارند و اگرچه با استفاده از آنها می‌توان جزئیات سطوح تحت لثه‌ای را نیز قالبگیری نمود، با این حال احتمال گسستن این مواد در حین خارج سازی بالاتر است.
مقاومت بالا در برابر تغییر شکل و پارگی، عدم ایجاد حباب در هنگام مخلوط شدن، ثبات ابعادی بالا ، عدم تغییر شکل تا ۵ روز (در صورت فراهم بودن شرایط مناسب از نظر دما و رطوبت) و فاقد گرد و غبار از مهمترین مزایای آلژینات بلوپرینت دنتسپلی است.
