با گذر زمان و با ظهور فناوری‌های پیشرفته و قدرتمند، اندو یا درمان ریشه نیز شکلی امروزی به خود گرفته است و بنابراین شرکت‌های تولیدکننده تجهیزات دندانپزشکی بر آنند تا با ارائه جدیدترین محصولات خود، نیازهای روزافزون دندانپزشکان را در سراسر جهان برآورده سازند. متعاقب این امر، فایلهای روتاری و مکانیزه درمان ریشه روی کار آمده‌اند. این فایل‌ها به دندانپزشکان در انجام عصب‌کشی به نحو احسن یاری می‌رسانند. البته این بدان معنا نیست که فایلهای دستی قدیمی‌تر دیگر کاربردی ندارند؛ بلکه استفاده از این تکنولوژی‌های جدید به عنوان تکمیل‌کننده کار فایلهای دستی، موجب تسهیل درمانهای ریشه دندان می‌گردد.
در ۱۵ سال اخیر شاهد اقبال وسیع فایلهای روتاری نیکل-تیتانیوم در فرآیندهای درمان ریشه بوده‌ایم. با تقریب خوبی میتوان این ابزارها را یکی از عظیم‌ترین پیشرفت‌های تکنولوژیک در تاریخ معاصر دندانپزشکی به حساب آورد.
علاوه بر این موضوع، در درمانهای ریشه امروزی نه تنها از فایلهای روتاری به عنوان ابزار مکانیزه، که از طیف وسیعی از ابزارهای تسهیل‌کننده اندو از قبیل موتورهای اندو یا اپکس لوکیتور و غیره نیز استفاده می‌شود. (مطالعه بیشتر درباره اپکس فایندر و کاربرد آن در دندانپزشکی )
بنابراین در هنگام خرید و استفاده از این ابزارها لازم است که دقت کافی به خرج داده و با مطالعه کافی قدم در این راه بردارید. از همین رو در این مقاله قصد داریم چند نکته کاربردی درباره فایلهای روتاری در دندانپزشکی را به شما یادآوری کنیم. همچنین در این مطلب به بررسی کامل امکانات و خصوصیات چند مورد از برترین فایلهای روتاری در دندانپزشکی خواهیم پرداخت.
فایلهای روتاری درمان ریشه
فایلهای روتاری را میتوان در دو دسته فایلهای با چرخش دائم یا فایلهای رسیپروکال (با حرکت رفت و برگشتی) جای داد. پاکسازی و شکل‌دهی قدرتمند به انواع روت کانال به کمک فایلهای چرخشی یا رسیپروکال قابل تحقق خواهد بود. در ساخت این فایل‌ها از مواد مختلفی استفاده می‌شود؛ با این حال شایع‌ترین آنها نیکل-تیتانیوم (NiTi) است.
فایلهای نیکل-تیتانیوم قابلیت خم شدن و سازگاری با شکل کانال عصب‌کشی را دارا بوده و به راحتی مجدداً به شکل اولیه خود بازمی‌گردند. اکثر فایلهای درمان ریشه با سری non-cutting به بازار عرضه می‌شوند و میتوان آنها را برای استفاده مجدد استریلیزه نمود. هنگام انتخاب فایلهای روتاری یا رسیپروکال، یک نکته بسیار مهم این است که حتماً سیستمی که انتخاب می‌کنید با هندپیس اندوی شما هم‌خوانی داشته باشد.
بهترین مواد برای پر کردن دندان چیست را در این مقاله از سایت دنتیوا بخوانید.
از نقطه نظر طراحی، فایلهای روتاری به دو دسته ابزارهای landed یا nonlanded طبقه بندی می‌شوند. هر یک از این دو دسته فواید و محدودیت‌های خود را دارند که به آن اشاره می‌کنیم.
فایلهای روتاری landed با دیواره‌های داخلی کانال دندان سایش پیدا کرده و مقاومت جانبی را افزایش میدهد. این امر گشتاور لازم برای چرخش مؤثر فایل را تأمین می‌نماید. در عوض، فایلهای روتاری nonlanded نیاز به گشتاور کمتری داشته و در برش و شکل دهی در آماده‌سازی‌ها کارآمدتر عمل می‌کنند. با این حال این فایل‌ها قطر نازک‌تری داشته و تا حدی مقاومتشان در برابر خستگی دوره‌ای پایین‌تر است.
دندانپزشک بایستی با خطرات و فواید هر یک از سیستم‌های روتاری آشنایی داشته و بسته به شرایط از این ابزارها استفاده نماید. برای مثال در مواردی که میخواهید تعداد محدودی درمان ریشه انجام داده و از فایل‌ها چندین مرتبه استفاده کنید، به کارگیری فایلهای landed ضخیم‌تر که سرعت (در واحد دور بر دقیقه یا RPM) پایین‌تری دارند توصیه می‌شود. برای آن دسته از دندانپزشکی که به کرات درمان اندو انجام میدهند و دقت کار برایشان در اولویت قرار دارد، فایلهای nonlanded بهترین گزینه خواهند بود.
بسیاری از سازندگان تجهیزات دندانپزشکی از موتورهای پیشرفته کنترل گشتاور رونمایی کرده‌اند. این واحدها شانس جداشدگی ناشی از گشتاور بیش از حد را کاهش میدهند. این امر خصوصاً در مراحل اولیه استفاده از فایلهای روتاری مشهود خواهد بود.
علی رغم این موضوع، موتورهای کنترل گشتاور جایگزین تکنیک صحیح و مناسب نبوده و صرفاً به عنوان یک سوپات اطمینان در مواردی که اپراتور فشاری بیش از حد به فایل وارد می‌کند به کار می‌روند. در حقیقت بیشتر موارد جداشدن فایل‌ها در زمانی اتفاق می‌افتند که موتورهای کنترل گشتاور تازه شروع به کار کرده‌اند. علت این موضوع عدم استفاده صحیح از این ابزارهاست. اگر از این موتورها به درستی استفاده شود، میتوان آنها را یک مزیت مضاعف در نظر آورد.
به علاوه، افراد ماهر و با تجربه اغلب تجربه متفاوتی از استفاده از فایلهای روتاری خواهند داشت. این افراد فایل‌ها را با عمق بیشتر وارد کانال نموده و قادرند از گشتاور بیشتری در حین انجام عملیات استفاده کنند. همچنین این افراد احتیاج کمتری به وسایل و تجهیزات خواهند داشت. این امر در مورد تمامی ابزارهای روتاری صدق می‌کند.
با معتبرترین برندهای مواد اندو در این مقاله از فروشگاه اینترنتی دنتیوا آشنا شوید.
انواع فایلهای روتاری
شناخت تمامی انواع فایلهای روتاری موجود در بازار احتیاج به دانش تخصصی و صرف زمانی طولانی خواهد داشت. در این مقاله تنها قصد داریم مروری کلی بر روی مهمترین فایلهای روتاری داشته باشیم. شما می‌توانید این محصولات را در وبسایت دنتیوا بیابید.
فایل روتاری ۲ شیپ میکرومگا (MicroMega 2Shape rotary file)
فایل روتاری ۲ شیپ میکرومگا ساخت کشور فرانسه بوده و از دو قطعه فایل روتاری با چرخش دائم که عملیات حرارتی آنها از طریق تکنولوژی T.Wire انجام گرفته است، تشکیل می‌شود. انعطاف‌پذیری این ابزارها به کاربران امکان استفاده آسان از این فایل‌ها را میدهد. این فایل‌ها پس از هر بار استفاده به شکل اولیه خود باز می‌گردند. از فایل ۲ شیپ میتوان در تمامی انواع درمان اندو و ریشه استفاده کرد. تنها استثنای این موضوع برخی ناهنجاری‌های آناتومیک نادر است.
از جمله مزایای این محصول میتوان موارد زیر را نام برد:
- تسهیل درمان ریشه به کمک ۲ ابزار شیپینگ با چرخش مداوم که به صورت مستقیم در طول کارکرد اعمال می‌شود.
- افزایش مقاومت ابزار در برابر شکستگی و انعطاف بیشتر که به ابزارها امکان بازگشت به فرم اولیه را پس از هر بار استفاده میدهد. فایل روتاری میکرومگا این امر را مرهون تکنولوژی Wire خود است.
- در این ابزار تناسب میان کارایی در برش و حذف ذرات اضافی به خوبی برقرار شده است. پاکسازی مؤثر و انتخابی از طریق حرکات مدور براشینگ از دیگر ویژگی‌های این محصول به شمار میرود.
این محصول در بسته‌بندی ۶ عددی و در سایزهای TS1 (سایز ۲۰) و TS2 (سایز ۲۵) به فروش می‌رسد. فایل روتاری میکرومگا در دو تقارب ۴ درصد و ۶ درصد موجود بوده و با قیمتی مقرون به صرفه در اختیار مشتریان قرار گرفته است.
با کاربرد نخ زیر لثه و روش های استفاده از آن در این مقاله ازفروشگاه اینترنتی تجهیزات دندانپزشکی دنتیوا بخوانید.
فایل ری‌تریتمنت میکرومگا (MicroMega R-Endo)
یکی از دیگر محصولات این کمپانی فرانسوی، R-Endo نام دارد که در موارد عدم موفقیت درمان ریشه به عنوان جایگزین برای درمان مجدد به کار برده می‌شود. فایل ری‌تریتمنت میکرومگا از فولاد ضد زنگ ساخته شده و برای شکستن لایه سخت مواد پرکننده مناسب به شمار میرود. همچنین ابزارهای 4 NiTi با قابلیت چرخش دائم برای فلیرینگ و شکل‌دهی به سه ناحیه روت کانال (R1، R2 و R3) کاربرد دارند. مزایای این محصول عبارتند از:
- متد منحصر به فرد برای حذف مواد پرکننده و تکمیل فرآیند عصب‌کشی
- پروتکل ساده و آسان
- حذف مؤثر مواد پرکننده قبلی و پاکسازی محیطی
- امکان آبچوریشن با متدهای معمول پرکردن دندان
- سری غیرفعال
- قرارگیری در مسیر روت کانال قبلی
- نتایج قابل بازتولید
این محصول در یک بسته‌بندی شامل ۳ عدد فایل روتاری با طول‌های مختلف ۱۵ (تیپر ۸ درصد)، ۱۹ (تیپر ۶ درصد) و ۲۳ (تیپر ۴ درصد) به فروش می‌رسد. قیمت آن نیز تقریبا مشابه قیمت فایل روتاری ۲ شیپ که پیشتر به آن اشاره کردیم است.
تفاوت های اصلی بین فایلهای K و H دندانپزشکی چیست را در این مقاله از وبسایت دنتیوا بخوانید.
فایل روتاری دنتسپلای سیرونا (Dentsply Sirona)
کمپانی آمریکایی دنتسپلای سیرونا با بیش از یک قرن تجربه در زمینه تولید تجهیزات پزشکی، جزو برترین تأمین‌کنندگان وسایل و ابزارهای دندانپزشکی در سراسر جهان به شمار می‌آید. تعهد این کمپانی به اصل نوآوری در فایلهای اندوی ساخته این شرکت کاملاً مشهود است. می‌دانید که برای انجام اقدامات مداخله‌ای در زمینه درمان ریشه، انتخاب فایل مناسب اهمیتی حیاتی دارد. از همین رو دنتسپلای سیرونا با تولید انواع فایلهای دستی و روتاری پیشرفته، تحولی را در عرصه دندانپزشکی پدید آورده است. فایلهای دستی M-Access K، M-Access H و Ready Steel C-File و فایلهای روتاری Protaper (در دو نوع Gold و Next) برخی از مهمترین محصولات این کمپانی در زمینه درمان ریشه به شمار می‌روند. این فایل‌ها پیش از مصرف استریل شده و از عفونت‌های احتمالی در حین انجام اندو پیشگیری می‌نمایند.
فایلهای رسیپروکال و روتاری از این دسته شامل WaveOne Gold، TruNatomy، Vortex Blue و مهمترین آنها یعنی ProTaper Gold و ProTaper Next بوده که انقلابی را در عرصه دندانپزشکی رقم زده‌اند.
فایلهای روتاری ProTaper Gold با انعطاف‌پذیری استثنایی و عملکرد قابل پیش‌بینی، کیفیتی بی‌نظیر را در بین فایلهای دندانپزشکی به نمایش گذاشته و کار با آنها شباهت انکارناپذیری با ProTaper Universal دارد. فایلهای فینیشینگ ProTaper Gold برای سیستم‌های سه‌بعدی پاکسازی و پرکردن روت کانال ایده‌آل در نظر گرفته می‌شوند. علاوه بر این موارد، فایلهای روتاری ProTaper Gold از مزایای زیر نیز برخوردارند:
- مقاومت بیش از دو برابر در مقابل خستگی دوره‌ای در مقایسه با ProTaper Universal
- دسته کوتاه که موجب تسلط بیشتر به نواحی دور از دسترس دندان می‌گردد
- قابلیت پردازش اختصاصی که قرار گرفتن آن در هر نوع کانال دندانی را ممکن می‌سازد
فایل روتاری اندو ProTaper Next از تمامی امکانات ProTaperهای قبلی (یونیورسال و گلد) برخوردار بوده و علاوه بر آن، امکانات زیر نیز به آن افزوده شده است:
- طراحی سطح مقطع مربعی شکل که موجب افزایش مقاومت فایل می‌گردد.
- حرکت روتاری غیرقرینه که کارآیی آن را در شکل‌دهی به کانال دندان ارتقا می‌بخشد.
- آلیاژ نیکل-تیتانیوم قرار گرفته تحت عملیات حرارتی M-Wire که موجب افزایش انعطاف و مقاومت در برابر خستگی دوره‌ای می‌شود.
- استریل و یک بار مصرف بودن این محصول که با حفظ عملکرد برشی آن، از شکستن این فایل یا انتقال آلودگی جلوگیری به عمل می‌آورد.
فایلهای شیپینگ (Shaping Files) ProTaper Next نیز عملکردی مشابه با ProTaperهای سنتی داشته و تنها تفاوت آنها در نحوه حرکت این فایل‌ها در کانال دندان است. بدین ترتیب با استفاده از این محصولات می‌توانید با تعداد فایلهای کمتر، کانالی کاملاً تیپر شده داشته باشید. قابل پیش‌بینی بودن شکل ProTaper و کارآیی بالای آن در عمل از جمله دیگر نقاط قوت این محصول به شمار میرود.
با کاربرد های اصلی MTA، ماده ایی مفید در دندانپزشکی در این مقاله آشنا شوید.
فایل روتاری نئولیکس (Neolix Rotary File)
فایلهای NiTi ساخت کمپانی فرانسوی نئولیکس جزو محصولات پیشگام در زمینه درمان ریشه بوده و در مدل‌ها و سایزهای مختلف در بازار یافت می‌شوند. NEONITI A1 از این دسته یک فایل روتاری نیکل-تیتانیوم است که به منظور شیپینگ کانال تا اپکس به کار برده می‌شود. بخش مستطیلی غیرهمسان این محصول در امتداد تیغه، قابلیت انعطاف‌پذیری چشمگیری به فایل روتاری نئولیکس بخشیده و موجب می‌شود که این فایل به خوبی کانال ریشه را با هر نوع آناتومی پر کند. Neoniti GPS محصول دیگری از این کمپانی است که باز بودن مسیر کانال دندان را تشخیص میدهد.
خاصیت اصطکاک ذاتی شیارها و لبه‌های این فایل‌ها موجب ارتقای عملکرد برشی آنها گردیده و از ایجاد لایه اسمیر در روت کانال جلوگیری می‌کند. عملیات حرارتی ایده‌آل این محصول نیز به نحو چشمگیری انعطاف و مقاومت به خستگی فایلهای روتاری نئولیکس را افزایش میدهد. تکنیک به کارگیری این فایل نیز بسیار آسان است.
مزایای فایلهای روتاری نئولیکس یا Neoniti را میتوان در موارد زیر خلاصه کرد:
- متد به کارگیری ارگونومیک
- استفاده آسان و بدون نیاز به یادگیری
- سرعت برش بالا
- مقاومت بالا نسبت به خستگی
- حذف مؤثر ذرات باقی‌مانده
- تراش دادن مؤثر اپکس دندان
- مناسب برای درمان اولیه و ثانویه
- عدم نیاز به چند فایل شیپر
- مناسب برای کانال‌های دندانی نازک، منحنی یا کلسیفیه شده
- تولید ذرات باقی‌مانده با سایز کوچک که موجب کاهش خطر مسدود شدن فایل می‌گردد
- امکان خم کردن فایل قبل از استعمال که موجب می‌شود که این محصول برای نواحی با دسترسی دشوار انتخابی ایده‌آل به شمار آید.
- طراحی متناسب با آناتومی کانال
بسته‌بندی این محصول شامل ۵ عدد فایل روتاری در طول ۲۵ بوده و قیمت آن نسبت به فایلهای میکرومگا اندکی بالاتر است.
از کاربردهای مهم گیتس و پیزو دندانپزشکی در درمان عصب‌کشی دندان است.
فایل روتاری ری‌تریتمنت دنکو (Denco Retreatment)
کمپانی چینی دنکو یکی از برندهای صاحب نام موجود در بازار در عرصه تولید فایلهای روتاری و دیگر تجهیزات دنداپزشکی به شمار میرود. فایلهای روتاری ساخته این کمپانی انواع مختلفی دارند و ما در این مطلب به چند مورد از مهمترین آنها اشاره می‌کنیم.
یکی از پرکاربردترین محصولات دنکو در زمینه درمان ریشه، فایل روتاری NiTi ری‌تریتمنت است که در صورت شکست درمانهای قبلی به کار برده می‌شود. از این فایل‌ها در حذف مواد گوتا پرکا (Gutta-Percha) و پر کردن روت کانال استفاده می‌شود. هر بسته از این محصول حاوی شش عدد فایل روتاری است که در سه سایز D1، D2 و D3 طراحی شده‌اند.
سایز D1 از این محصول طول ۱۶ میلی‌متر و قطر سری ۳۰/۰ میلی‌متر داشته و با تیپر ۹ درصد عرضه می‌گردد. در سایز D2 طول به ۱۸ میلی‌متر افزایش یافته و سری آن نیز ۲۵/۰ میلی‌متر قطر دارد. فایل روتاری ری‌تریتمنت D2 تیپر ۸ درصد دارد. اما سایز D3 طول بلندتری از دو مورد قبلی داشته (۲۲ میلی‌متر) و سری آن نازک‌تر است (۲۰/۰ میلی‌متر). این محصول نیز تیپر ۷ درصد دارد. از هر یک از این فایل‌ها، دو عدد در بسته‌بندی دنکو موجود است.
تفاوت اصلی بین c-file و k-file ها چیست را در این مقاله از سایت دنتیوا مطالعه کنید.
فایل روتاری دنکو بلو (Denco Blue File) و دنکو گلد (Denco Gold File)
فایل روتاری چینی دنکو بلو با برخورداری از مقاومت بالا و انعطاف‌پذیری باورنکردنی رقیبی سرسخت برای محصولات مشابه اروپایی به شمار میرود. با استفاده از این محصول می‌توانید آماده‌سازی کانال ریشه را به آسانی و در کمترین زمان ممکن به پایان برده و درمان ریشه را به نحو احسن انجام دهید. فایل روتاری دنکو بلو از آلیاژ تیتانیوم-نیکل ساخته شده و با پروتکل تک فایل به طور رایج در اقدامات درمانی ریشه و اندو به کار برده می‌شود.
انعطاف بسیار بالای این محصول از جمله مواردی که است فایل روتاری بلو را از سایر نمونه‌های مشابه متمایز می‌سازد. این انعطاف بالا موجب عدم شکستگی فایل در داخل کانال می‌گردد. به علاوه این فایل روتاری با سرعت چرخش بالا در حد 250 تا 350 دور از قابلیت برشی استثنایی برخوردار بوده و سطحی هموار را از خود بر جای می‌گذارد.
از فایلهای دنکو می‌توانید در انواع دستگاه‌های روتاری و با نهایت سهولت استفاده نمایید. کاربرپسند بودن و استفاده آسان نیز از جمله مزایای غیر قابل چشم‌پوشی این فایلهای روتاری به شمار می‌آید. بسته‌بندی این محصول در ۶ فایل با شش سایز مختلف (SX, S1, S2, F1, F2, F3) و طول ۲۱ یا ۲۵ میلی‌متر به بازار عرضه می‌گردد. تیپر این محصول ۷ درصد است.
برخی از مزایای این فایل روتاری را در زیر مشاهده می‌کنید:
- استفاده از طریق پروتکل تک فایل
- شکل‌دهی قیفی شکل به روت کانال
- طراحی پروتیپر
- زاویه مارپیچی متغیر فایل که موجب کاهش خطر شکستن آن در داخل کانال ریشه می‌شود.
- سطح مقطع مثلثی محدب در دو انتها که انعطاف این محصول را افزایش میدهد.
فایلهای چینی دنکو در دو نوع بلو و گلد در بازار وجود دارند. فایل دنکو بلو در مقایسه با نوع گلد انعطاف بالاتری داشته و در پر کردن روت کانال کارآمدتر است. در عوض قابلیت برش در دنکو گلد بالاتر از دنکو بلو بوده و موجب صرفه‌جویی هرچه بیشتر در زمان آماده‌سازی روت کانال می‌گردد. سرعت ۲۵۰ تا ۳۰۰ دور در دقیقه، امکان کار با انواع دستگاه‌های روتاری و نیز طراحی پروتیپر نیز در هر دو این محصولات (دنکو بلو و گلد) مشترک است. دنکو گلد به صورت بسته‌های ۵ عددی با سایزبندی SX تا F3 به فروش رسیده و جنسی از آلیاژ تیتانیوم دارد. شما می‌توانید فایلهای دنکو گلد را با طول‌های ۲۵، ۲۱ یا ۳۱ از دنتیوا خریداری کنید.
نکته مهم دیگری که باید در مورد فایلهای روتاری دنکو به آن توجه کنید قیمت بسیار مقرون به صرفه این محصولات است. این محصولات چینی از نظر کیفیت هم‌تراز برندهای مشهور اروپایی به حساب آمده و با این حال با قیمتی مناسب‌تر از نمونه‌های مشابه خود به فروش می‌رسند.
فایل روتاری کروکو (Croco NITI Heat Activation)
این فایل روتاری ساخت کشور ایران بوده و با کیفیت استثنایی خود با برترین برندهای خارجی به رقابت می‌پردازد. این محصول در سایزهای SX تا F3 و با طول‌های ۱۹ و ۲۵ به فروش می‌رسد. فایل کروکو را میتوان با طیفی از ابزارهای روتاری مورد استفاده قرار داد. طراحی منحصر به فرد این محصول آن را به انتخابی مناسب برای آماده‌سازی کانال‌های درمان ریشه مبدل ساخته است. نیروی گشتاور این فایل روتاری ۲ الی ۳ نیوتون بر سانتی‌متر و سرعت چرخش آن ۲۵۰ تا ۳۵۰ دور بر دقیقه است. هر بسته‌بندی این محصول حاوی ۶ عدد فایل روتاری کروکو بوده و با قیمتی بی‌نظیر در مقایسه با کیفیت بالای آن به فروش می‌رسد.
در فروشگاه اینترنتی تجهیزات دندانپزشکی دنتیوا شما می‌توانید به راحتی و در کیفیت بالا خرید خود را انجام دهید.
استفاده از فایلهای روتاری دندانپزشکی
در ادامه به چند نکته مهم و کاربردی در استفاده از فایلهای روتاری دندانپزشکی اشاره می‌کنیم. با رعایت این نکات شما می‌توانید حداکثر بازدهی را از این ابزارها به دست آورده و ماندگاری آنها را به حداکثر برسانید.
بدیهی است که در هنگام استفاده از فایلهای روتاری بایستی حتماً این ابزارها را با لوبریکانت به کار ببرید. در غیر این صورت نیاز به گشتاوری تا شش الی هفت برابر بیشتر خواهید داشت. شما می‌توانید از هر یک از لوبریکانت‌های دندانی استاندارد برای این کار استفاده کنید. استفاده از لوبریکانت خصوصاً در آغاز فرآیند بسیار سودبخش است. در ادامه، سدیم هیپوکلریت خود به عنوان یک لوبریکانت و نه به عنوان عامل آزاررسان عمل خواهد کرد.
هرگز سعی نکنید با زور ابزارهای روتاری را به کار ببرید. این کار باعث می‌شود که تنش مضاعف به تجهیزات شما وارد گردد. برای زمانی که فایل به خوبی در طول کانال پیش نمی‌رود نیز تمهیداتی تعبیه شده است. گزینه نخست استفاده از یک فایل با اندازه کوچک‌تر خواهد بود. معمولاً در مواردی که جایگذاری فایل حول انحناها صورت می‌گیرد، از این روش استفاده می‌شود. گزینه دیگر این است که فایل را بیرون آورده و مجدداً تلاش کنید. گاهی اوقات میتوان از تیپر کمتر نیز استفاده کرد. همچنین به یاد داشته باشید که می‌توانید ابتدا از فایلهای دستی برای تعیین مسیر مورد نظر استفاده نموده و متعاقب آن فایلهای روتاری را به کار برید.
نظم و انسجام محیط کار و برقراری ارتباط مؤثر میان همکاران از جمله دیگر مواردی است که موفقیت درمان را تضمین می‌کند. یکی از شایع‌ترین علل جدا شدن فایل، مسائل آناتومیک است که موجب گشتاور بیش از حد یا افزایش قابل توجه در خستگی دوره‌ای ابزار می‌گردد. این امر خصوصاً در زمانی که دو کانال با یکدیگر ادغام شده و به یک کانال مشترک مبدل می‌گردند بسیار اهمیت دارد.
بنابراین انجام تصویربرداری و ارزیابی کامل پیش از شروع فرآیند درمان ریشه قویاً توصیه می‌شود. تصویربرداری با اشعه ایکس نباید پس از شکستن ابزار انجام گیرد. توجه به این نکته و انجام تصویربرداری پیش از شروع کار موجب پیشگیری از بروز آسیب به این تجهیزات و متعاقباً آسیب به دندان‌ها می‌گردد.
در نهایت، فایلهای nonlanded سرعت (RPM) بالاتری داشته و همین امر موجب می‌شود که نتوان از آنها به مدت طولانی و دفعات زیاد استفاده کرد. البته با توجه به اینکه تمایل بیشتر به استفاده یکبار مصرف از این تجهیزات است، این امر مشکلی را ایجاد نخواهد کرد. اگر میخواهید از فایلهای روتاری چندین مرتبه استفاده کنید، بهتر است به سراغ فایلهای landed با سرعت پایین در حد ۲۵۰ دور بر دقیقه بروید.
در استفاده از فایلهای روتاری دقت داشته باشید که چرخش مداوم تنش را به طور یکنواخت در طول ابزار تقسیم نموده و موجب عدم جداشدن آن در استفاده طولانی مدت می‌گردد.
کاربرد فایل های روتاری
درمان اندو یکی از پردرخواست‌ترین درمان‌ها در مطب‌های دندانپزشکی است و به همین دلیل تهیه ابزار و تجهیزات باکیفیت برای انجام این درمان نظیر فایلهای روتاری اهمیت بالایی دارد. از مهمترین ابزاری که برای انجام درمان اندو به آنها نیاز دارید، فایلهای روتاری هستند که کاربردهای فراوانی دارند. در ادامه برخی از مهمترین کاربردهای فایل روتاری را نام می‌بریم.
فایلهای روتاری از مهمترین ابزار و تجهیزات مورد نیاز در تمام مطب‌های دندانپزشکی هستند که کاربردهای فراوانی دارند و مهمترین کاربردهای فایل روتاری عبارت هستند از:
- این فایل‌ها قابلیت تطبیق و سازگاری بالایی با مواد پرکننده حفره‌های دندانی دارند
- میتوان با استفاده از آنها به کانال ریشه آسیب دیده شکل داد
- در درمان اندو دندان‌هایی که کانال انحنادار و عمیقی دارند، استفاده از فایل روتاری باعث افزایش سرعت و کیفتی روند درمان می‌شود
- فایل روتاری بهترین وسیله برای ضدعفونی و تمیزکردن بخش‌های آسیب دیده موجود در عمق کانال دندان‌ها است
- در هنگام اندو استفاده از فایل روتاری در کانال‌های مرطوب دندانی از ایجاد ترک و شکاف جلوگیری می‌کند
- هنگامی که کانال دندان کیست دارد، استفاده از فایل روتاری باعث تسریع روند درمان ریشه می‌شود
راهکارهای خلاصی از شکستن فایل روتاری را در این مقاله بخوانید.
نگهداری از فایل های روتاری
فایلهای روتاری از مهمترین ابزار درمان اندو هستند که نگهداری درست از آنها بسیار مهم است. به همین دلیل در ادامه برخی از نکات مهمی که برای نگهداری از فایلهای روتاری باید رعایت کنید شرح می‌دهیم:
- برای نگهداری درست از فایل روتاری، تمام نکاتی که تولیدکننده در در دفترچه راهنمای فایل روتاری ذکر کرده رعایت کنید.
- هنگام خرید فایل روتاری، با دقت عمل کنید. یعنی علاوه بر بودجه مدنظرتان برای خرید فایل روتاری، به سهولت کاربری فایل نیز دقت کنید. برای خرید بهترین مدل‌های فایل روتاری می‌توانید به دنتیوا مراجعه کنید.
- نیمه عمر مفید فایل روتاری را در نظر بگیرید. یعنی حساب تعداد دفعاتی را که از آنها استفاده کرده‌اید داشته باشید تا بیش از اندازه از یک فایل روتاری استفاده نکنید.
- بعد از هر بار استفاده از فایل‌ها، از دستیارتان بخواهید فایل‌ها را از نظر تغییر شکل، شل و یا بازشدن پیچ‌ها، کوتاهی نوک فایل‌ها و مواردی از این قبیل به دقت بررسی کند.
- ضدعفونی و استریلیزاسیون فایلهای روتاری را فراموش نکنید. البته حواستان باشد که بیش از حد فایل‌ها را در ماده ضدعفونی‌کننده قرار ندهید.
گاهی ممکن است در طی استفاده از فایل روتاری، فایل دچار شکستگی شود. در این مواقع آرامش خود را حفظ کنید و تمرکز خودتان را از دست ندهید. شکستن فایل روتاری دلایل مختلفی می‌تواند داشته باشد و یکی از مهمترین دلایل آن استفاده از فایل روتاری نامرغوب و بی‌کیفیت است
آیا فایلهای روتاری دندانپزشکی یک بار مصرفند؟
آسان‌ترین و بهترین راه برای اینکه از عدم جدا شدن فایلهای روتاری اطمینان حاصل کنید این است که از این ابزارها به صورت یکبار مصرف استفاده کنید. با این حال با توجه به رشد قابل توجه در کارایی و ساخت نسل جدید فایلهای روتاری، میتوان در مواردی از این فایل‌ها استفاده مجدد نمود.
برخی پزشکان بر این باورند که فایل‌ها بعد از یک بار استفاده در دندان‌های آسیای بزرگ بایستی دور انداخته شوند. با این حال، میتوان مجدداً از آنها بعد از درمان ریشه در دندان‌های آسیای کوچک نیز استفاده کرد. علت این امر آن است که با توجه به عدم وجود انحنا در این دندان‌ها، تنش وارد شده به دندان در حین انجام فرآیند اندو حداقل بوده و بنابراین میتوان از فایلهای روتاری مجدداً در این دندان‌ها استفاده کرد. با این حال این امر چندان ایده‌آل نیست.
استفاده یکبار مصرف از فایلهای روتاری به طور قابل توجهی استرس وارده بر پزشک و دستیار وی را در حین فرآیند درمان ریشه کاهش میدهد. اگر بعد از هر بار استفاده فایل‌ها را دور نیاندازید، همواره این سؤال برایتان وجود خواهد داشت که فایل روتاری که اکنون از آن استفاده می‌کنید پیش از آن چند بار مورد استفاده قرار گرفته و یا شدت پیچیدگی فرآیند چقدر بوده است. به خصوص در مواردی که مطب دندانپزشکی به چند پزشک اختصاص یافته، این موضوع بسیار حائز اهمیت خواهد بود.
استریل کردن فایل های روتاری
همان‌طور که می‌دانید فایلهای روتاری از مهمترین ابزار دندانپزشکی هستند که پس از هر بار استفاده دبری‌ها شامل ذرات عاج، بافت پالپ و حتی باکتری‌ها نیز روی آنها باقی می‌مانند.
نسبت به فایلهای دستی روی فایلهای روتاری بقایای بیشتری از دبری‌ها باقی می‌ماند و به این ترتیب استریل کردن این فایل‌ها برای دوام بیشتر آنها بسیار ضروری است. به دلیل طراحی و شکل پیچیده‌ای که فایلهای روتاری دارند، تمیزکردن آنها به نسبت سخت‌تر است.
برای مثال در فایلهای روتاری کوچک فضای فلوت‌ها بسیار کم بوده و تمیزکردن آنها به همین دلیل سخت است. برای استریل‌سازی فایلهای روتاری توجه به نکات زیر را فراموش نکنید:
- طبق آمارها و تحقیقات انجام‌شده، بهترین و موثرترین روش استریل‌سازی فایلهای روتاری و سایر ابزار اندو اتوکلاو است.
- از تمیزکردن دستی فایلهای روتاری به شدت اجتناب کنید، زیرا خطر ابتلا به عفونت‌ها را افزایش میدهد.
- پریون‌ها عوامل عفونی هستند که میتوان گفت اتوکلاو برای از بین‌بردن آنها بی‌اثر است و برای از بین‌بردن آنها باید تا حد ممکن زمان استریلیزاسیون را افزایش دهید.
- برای تمیزکردن این فایل‌ها از آب مقطر تازه استفاده کنید.
- مدت زمان اتوکلاو فایلهای روتاری 10 تا 20 دقیقه در دمای 134 تا 138 درجه سانتی‌گراد است.
این نکات توصیه‌های تولیدکنندگان فایلهای روتاری به منظور استریلیزاسیون موثر این فایل‌ها است. همچنین تولیدکنندگان فایلهای روتاری پیشنهاد می‌کنند از فایلهای روتاری به صورت یک بار مصرف استفاده کنید.
همان‌طور که می‌دانید یکی از مسائل مهمی که دندانپزشکان باید به آن توجه ویژه‌ای داشته باشند، حفظ سلامت بیمار و مصونیت او از بیماری‌ها و عوامل عفونی است. به این ترتیب اگر از فایلهای روتاری و سایر ابزار اندو چند بار استفاده می‌کنید، نکات گفته‌شده را در هنگام استریل‌سازی آنها رعایت کنید.
اگر میخواهید طول عمر اینسترومنت های خود را افزایش دهید حتما مقاله‌ی روش‌های مراقبت از اینسترومنت های دندانپزشکی را مطالعه فرمایید.
سخن آخر
فایلهای روتاری دندانپزشکی جزو تجهیزات بسیار مهم در انجام فرآیند درمان ریشه یا اندو به شمار می‌روند. انواع مختلفی از این محصولات توسط کمپانی‌های مطرح تجهیزات دندانپزشکی تولید و به بازار عرضه می‌گردند. در این مطلب در مورد امکانات و ویژگی‌های برخی از مهمترین این محصولات صحبت کردیم. همچنین به توضیح و یادآوری برخی نکات مهم در استفاده از این ابزارها پرداختیم. دقت داشته باشید که در انتخاب فایلهای روتاری، توجه به سیستم هندپیس اندو و تناسب با دیگر تجهیزات درمان ریشه اهمیت بسیار دارد. شما می‌توانید برترین انواع فایلهای روتاری را در برندهای متنوع در وبسایت دنتیوا بیابید.
فایل روتاری از جمله مهمترین ابزارهای موجود در مطب دندانپزشکی هستند که میزان خطاها در حین انجام درمان ریشه را کاهش داده و احتمال موفقیت آن را افزایش میدهند.
استفاده از فایلهای روتاری به صورت یک بار مصرف میزان استرس شما و دستیارتان را حین کار بسیار کاهش میدهد و دیگر نیازی نیست نگران میزان کارآیی فایل روتاری و استریل بودن آن باشید.
بله، با توجه به اینکه استفاده از فایلهای روتاری به صورت یک بار مصرف صرفه اقتصادی ندارد، بعد از هر بار استفاده از فایلهای روتاری باید حتما آنها را با اتوکلاو و یا فور استریل کنید.
از بهترین برندهای فایل روتاری میتوان به میکرومگا، نئولیکس، دنکو و دنسپلای اشاره کرد.
