لبخند یکی از مهم‌ترین مولفه‌های زیبایی در صورت هر فرد است. برای اینکه لبخند زیبایی داشته باشید، باید مراقبت‌های عمومی برای بهداشت دهان و دندان را به خوبی انجام دهید. آیا تنها مسواک زدن برای سلامت دندانها کافی است؟ چه مراقبت‌های دیگری برای رعایت بهداشت دهان و دندان وجود دارد؟ در ادامه این مقاله از دنتیوا همراه ما باشید تا با مراقبت‌های عمومی برای بهداشت دهان و دندان بیشتر آشنا شوید!
چرا بهداشت دهان و دندان اهمیت دارد؟
شاید فکر کنید که رعایت بهداشت دهان و دندان، تنها به دلیل حفظ سلامت و زیبایی دندانها است، اما این طور نیست. رعایت نکات مراقبتی بهداشت دهان و دندان، مستقیما روی سلامت کل بدن هر فرد تاثیر می‌گذارد. برای مثال بهداشت دهان و دندان سلامت مغز و قلب را مستقیما تحت تاثیر قرار می‌دهد. وقتی به خوبی از دندان‌های خود مراقبت نکنید، درگیر بیماریهای مختلف خواهید شد.
برخی تحقیقات نشان داده‌اند بین بروز سکته مغزی و یک نوع باکتری دهان ارتباط معناداری وجود دارد. یعنی افرادی که به پوسیدگی دندان مبتلا هستند، در معرض خطر بیشتری برای سکته مغزی هستند. دلیل این امر این است که باکتری‌ها می‌توانند از طریق جریان خون به دیگر بخش‌های بدن مثل قلب و مغز رفته و مشکلات مختلفی را ایجاد کنند. به این ترتیب رعایت بهداشت دهان و دندان از همان روزهای ابتدایی زندگی تا آخر عمر اهمیت زیادی دارد و تاثیر مستقیمی روی سلامت شما دارد.
اگر بهداشت دهان و دندان را رعایت نکنیم، چه مشکلی ایجاد می‌شود؟
بعد از هر بار غذاخوردن بقایای مواد غذایی مابین دندانها و لثه باقی می‌مانند. اگر بهداشت دهان و دندان خود را به خوبی رعایت نکنید، این جرم‌ها به تدریج باعث تشکیل پلاک دندانی میشوند. پلاک دندان به رنگ زرد بوده و یک بیوفیلم است. باکتری‌ها دهان به محل پلاک می‌روند و باعث گسترش آن میشوند.
در نتیجه پلاک دندان تبدیل به یک جسم سخت می‌شود که با مسواک و روشهای عادی از بین نخواهد رفت. این پلاک‌ها محل تولید عفونت دندان هستند و باعث پوسیدگی دندانها خواهند شد. به همین دلیل دندانپزشکان توصیه می‌کنند حداقل 2 بار در سال جرمگیری تخصصی انجام دهید تا از شر پلاک‌های دندانی خلاص شوید. نادیده گرفتن مراقبت‌های عمومی برای بهداشت دهان و دندان باعث بروز مشکلات زیر میشوند:
- پوسیدگی دندان
- درد دندان
- حساسیت دندانها
- تورم و قرمزی لثه‌ها
- عفونت لثه و بیماریهای پریودنتال
- بوی بد دهان
تاثیر ژنتیک و وراثت بر سلامت دندانها؛ آیا ژنتیک روی سلامت دندان و دهان تاثیر دارد؟
روشهای مختلف مراقبت‌های عمومی برای بهداشت دهان و دندان
برای رعایت بهداشت دهان و دندان، یک سری مراقبت‌های عمومی و یک سری مراقبت‌های تخصصی وجود دارد. مراقبت‌های عمومی مربوط به خود شما هستند و خودتان باید آن‌ها را انجام دهید.
مراقبت‌های تخصصی اما توسط دندانپزشک و در کلینیک دندانپزشکی انجام میشوند. در اینجا چندتا از مهم‌ترین مراقبت‌های عمومی برای بهداشت دهان و دندان را توضیح می‌دهیم:
مسواک زدن
مهم‌ترین کاری که می‌توانید برای سلامت دهان و دندان خود انجام دهید، مسواک زدن است. اما هر مسواک زدنی، نمی‌تواند سلامت دهان و دندان‌های شما را تضمین کند. برای مثال برخی افراد با اینکه روزی دو بار و به مدت 5 دقیقه مسواک می‌زنند، اما باز هم درگیر پوسیدگی دندان هستند. دلیل این امر، مسواک زدن غیراستاندارد است. برای درست مسواک زدن به نکات زیر توجه کنید:
- قبل از مسواک زدن، مسواک خود را کمی خیس کنید.
- هر 3 تا 4 ماه مسواک خود را عوض کنید.
- قبل از مسواک زدن، سلامت مسواک خود را بررسی کنید. پرزهای مسواک به تدریج از بین می‌روند و دیگر قدرت تمیزکنندگی ندارند.
- مسواک مناسب تهیه کنید. مسواک نباید زیاد نرم یا زیاد سفت باشد. مسواک سفت به دندانها آسیب می‌زند و مسواک نرم، آن‌ها را به خوبی تمیز نمی‌کند.
- درست مسواک بزنید. مسواک را باید روی سطح جونده دندان به صورت رفت و برگشتی حرکت بدهید. سطوح خارجی دندانها را هم باید با زاویه 45 درجه با لثه از بالا به پایین مسواک بزنید.
- سطح خارجی و سطح داخلی دندانها را به دقت تمیز کنید. برخی افراد تنها سطح خارجی دندانها را مسواک می‌زنند و به سطح داخلی آن‌ها توجه نمی‌کنند. اگر سطح داخلی دندانها تمیز نشوند، باعث پوسیدگی و بوی بد دهان خواهند شد.
- هفتهای یک مرتبه با جوش شیرین مسواک بزنید. این کار باعث از بین رفتن لکه‌های دندانی می‌شود.
- مسواک زدن شما باید بین 2 تا 5 دقیقه طول بکشد.
- نباید مسواک را روی دندانها فشار دهید، این کار نه تنها باعث تمیزی بیشتر نمی‌شود بلکه به دندانها آسیب جدی وارد میکند.
- حتما روی زبان خود را با پشت مسواک تمیز کنید.
- بعد از مسواک زدن، مسواک را در جایی خشک و تمیز نگهداری کنید. مسواک مرطوب محل مناسبی برای رشد باکتری‌ها است و اگر مسواک را در جای مناسبی نگهداری نکنید، این کار باعث انتقال باکتری‌های محیط به دهان شما خواهد شد.
- از خمیردندان‌های حاوی فلوراید و دارای خواص ضدپوسیدگی استفاده کنید. بیش از حد از خمیردندان سفیدکننده استفاده نکنید.
کشیدن نخ دندان
کشیدن نخ دندان یکی دیگر از مراقبت‌های عمومی برای بهداشت دهان و دندان است. هر چقدر هم اصولی مسواک بزنید، باز هم مقداری از مواد غذایی بین دندانها باقی می‌مانند.
با استفاده از نخ دندان می‌توانید تمام جرم، بقایای مواد غذایی و میکروب‌ها را از بین دندانها حذف کنید. نخ دندان هم مانند مسواک زدن باید درست و اصولی انجام شود. هر بار باید 45 سانتی‌متر نخ دندان جدا کنید.
برای هر دندان باید از قسمت تمیز نخ استفاده کنید تا باکتری‌ها مجددا به بین دندانها باز نگردند. نخ دندان را باید به سمت جلو و عقب بکشید، طوری که دور دندان را بگیرد. گاهی کشیدن نخ دندان باعث خونی‌شدن لثه می‌شود، اما جای نگرانی نیست.
دهانشوبه
استفاده از دهانشویه می‌تواند آخرین بازمانده‌های باکتری که بین دندانها باقی مانند، از بین ببرد. استفاده از دهانشویه به خصوص برای کودکانی که هنوز مسواک زدن اصولی را یاد ندارند، مفید است.
البته نباید زیاد از دهانشویه استفاده کنید، این کار باعث خشکی و کاهش بزاق دهان می‌شود. بزاق یک عامل طبیعی برای از بین بردن باکتری‌های دهان است و از بوی بد دهان جلوگیری میکند. هفتهای یک بار استفاده از دهانشویه برای بهداشت دهان و دندان کافی است.
روشهای کلینیکی مراقبت بهداشت دهان و دندان
علاوه بر مراقبت‌های عمومی برای بهداشت دهان و دندان، یک سری مراقبت‌های تخصصی هم وجود دارد که سلامتی دندان‌های شما را تضمین می‌کنند. به طور معمول باید هر 6 ماه یک بار به دندانپزشکی مراجعه کنید. در کنار مراجعه منظم، می‌توانید از روشهای زیر برای حفظ سلامت دهان و دندان‌های خود استفاده کنید:
فیشور سیلانت
در برخی افراد به خصوص کودکان، شیارهای سطح جونده بیش از حد عمیق هستند و با مسواک زدن تمیز نمی‌شوند. این امر دندانها را مستعد پوسیدگی میکند. فیشور سیلانت یکی از راه‌هایی است که به این مشکل کمک میکند.
سیلانت در واقع یک روکش نازک است که روی سطح جونده دندان‌های عقبی قرار گرفته و مانند یک درزگیر عمل میکند. سیلانت تمام شیارهای دندان را پر میکند و از باقی ماندن مواد غذایی و ایجاد پوسیدگی جلوگیری میکند. البته سیلانت، تنها یک روش مکمل است و به هیچ وجه جایگزین مسواک نیست. فیشور سیلانت معمولا برای دندان‌های شیری انجام نمی‌شود.
جرمگیری دندان
جرمگیری از دیگر روش‌هایی است که به سلامت و بهداشت دهان و دندان کمک میکند. پلاک دندان اگر تا 48 ساعت بعد از تشکیل از بین نرود، تبدیل به مواد معدنی و سفتی می‌شود که با مسواک زدن قابل حذف نیستند.
جرمگیری دندان به حذف جرم‌ها، جلوگیری از پوسیدگی بهبود تورم و التهاب لثه‌ها کمک میکند. مصرف سیگار و قلیان، مواد مخدر و عدم رعایت بهداشت دهان و دندان باعث تشکیل جرم‌های دندانی می‌شود. برای مطالعه درباره انواع روش های جرم گیری دندان این مقاله را بخوانید.
فلورایدتراپی
فلوراید به طور طبیعی در دندانها وجود داشته و از ایجاد پوسیدگی جلوگیری میکند. فلوراید همچنین در برخی از مواد غذایی مثل گوشت، تخم مرغ و ماهی وجود دارد و با مصرف این مواد می‌توان میزان پوسیدگی دندان را به حداقل میزان ممکن رساند.
گاهی در برخی شرایط فرد مقدار کافی فلوراید دریافت نمی‌کند و همین باعث افزایش ریسک پوسیدگی دندان می‌شود. دندانپزشک به این افراد فلورایدتراپی را توصیه میکند. در این روش فلوراید به شکل ژل یا وارنیش روی دندان قرار می‌گیرد.
نکات تکمیلی مراقبت‌های عمومی برای بهداشت دهان و دندان
در اینجا چند تا نکته تکمیلی راجع به مراقبت‌های عمومی برای بهداشت دهان و دندان را بیان می‌کنیم:
- از آدامس بدون قند برای حذف ذرات غذای بین دندانها و تحریک ترشح بزاق استفاده کنید.
- خوردن خوراکی‌های سفتی مانند سیب و هویج به تمیزی دندانها کمک میکند.
- رژیم سرشار از غذاهای مفید مثل لبنیات، آجیل‌ها، میوه‌ها و سبزیجات به سلامت مینای دندان بسیار کمک میکند. مصرف نوشیدنی‌های حاوی قند مصنوعی را کاهش دهید.
- مصرف دخانیات و متعلقات تنباکو را محدود کرده و یا به صفر برسانید.
- از محصولات دارای حواص آنتی‌باکتریال استفاده کنید.
- تا یک ساعت بعد از غذا مسواک نزنید، در این زمان مینای دندان نرم‌تر بوده و آسیب می‌بیند.
- از پیرسینگ و کاشت نگین دندان که باعث تحلیل و شکستگی دندان می‌شود، خودداری کنید.
سخن پایانی
در این مقاله از دنتیوا راجع به مراقبت‌های عمومی برای بهداشت دهان و دندان توضیح دادیم. رعایت این نکات، مهم‌ترین کاری است که شما می‌توانید برای سلامت دندان‌های خود انجام دهید. انجام این مراقبت‌ها وقت زیادی از شما نمی‌گیرد، اما سلامت دندان‌هایتان را تضمین میکند. شما می‌توانید ملزومات مورد نیاز برای مراقبت از دندان‌هایتان را فروشگاه تجهیزات و مواد دندانپزشکی دنتیوا تهیه کنید.
سوالات متداول درباره بهداشت دهان و دندان
بوی بد دهان، پوسیدگی دندانها، حفره دندانی، بیماریهای لثهای و پریودنتال مشکلاتی هستند که در صورت رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان ایجاد میشوند.
مسواک زدن اصولی باید بین 2 تا 5 دقیقه طول بکشد.
هفتهای یک بار استفاده از دهانشویه کفایت میکند.
جرمگیری، فلوراید تراپی و فیشورسیلانت
