یک قسمت ضروری در مراجعه به دندانپزشکی وجود دارد که اکثر ما به دنبال آن نیستیم و آن هم استفاده از بی حسی موضعی است. این روش معمولا از طریق تزریق سرنگ در لثه انجام می‌شود و برای بی حس کردن ناحیه خاصی از دهان و دندان استفاده می‌شود. این بی حسی به دندانپزشک اجازه می‌دهد بدون ایجاد درد در دهان بیمار، روی دندان‌های مجاور او کار کند. فکر تزریق در لثه ممکن است برای بعضی بیماران ترس‌آور باشد، از این رو برخی دندانپزشکان برای مقابله با این فوبیا، به ژلهای بی حس کننده روی آورده اند. بهترین زمان استفاده از ژل بی حسی در دندانپزشکی مربوط به مرحله آماده سازی و کار بر روی دندان‌های بیمار در مطب است.
همه افرادی که فوبیای دندانپزشکی دارند، قادر به درمان مسائل دندانی خود نیستند. بنابراین، اغلب لازم است به سراغ دندانپزشکانی بروند که راه حل‌های درمانی و محصولات مراقبت بهداشتی متفاوتی را ارائه می‌دهند.
برای بسیاری از بیماران، فوبیای دندانی آنها حول ترس از درد، تزریق و بی حسی می‌چرخد. در اکثر اوقات، اگر بیمار نتواند بر فوبیای خود غلبه کند، دندانپزشکان توصیه می‌کنند از ژل بی حسی برای کاهش درد و ایجاد آرامش بیشتر در هنگام آماده سازی روانی خود برای درمان استفاده کنند.
از این رو در مطلب حاضر قصد داریم اطلاعاتی را درباره بهترین زمان استفاده از ژل بی حسی، نحوه استفاده از آن و اثراتی که در بر دارد، ارائه دهیم. با ما همراه باشید.
درباره انواع مواد قالب گیری دندان را در این مقاله از فروشگاه اینترنتی مواد دندانپزشکی دنتیوا مطالعه کنید.
ژل بی حسی چیست؟
ژل بی حس کننده نامی مناسب برای بی حسی موضعی است. اگر از درد دندان یا تزریق بی حسی با سرنگ هراس دارید، دندانپزشک می‌تواند تجویز کند که دستیارش قبل از تزریق، ژل بی حسی را روی لثه‌های شما بمالد. این به کاهش درد سوزن هنگام ورود به بافت‌های لثه و دندان شما کمک می‌کند.
بی حسی موضعی مخصوص کاربردهای خارجی طراحی شده است و به شما کمک می‌کند تا در مواجهه با یک سوزن و همچنین از بین بردن هرگونه دردی آرامش و احساس راحتی بیشتری داشته باشید. در واقع بی حس کننده‌های موضعی روی اعصاب محیطی عمل می‌کنند و احساس درد را در محل استفاده کاهش می‌دهند.
بهترین زمان استفاده از ژل بی حسی در دندانپزشکی، مربوط به کنترل درد موضعی ناشی از بخیه زدن، قرار دادن بندهای ارتودنسی، عکس‌العمل غیرارادی استفراغ، مخاط دهانی، قرار دادن بندهای لاستیکی و… استفاده می‌شود.
انواع ژل بی حسی موضعی مخاطی کدام است؟
همان‌طور که می‌دانید بسیاری از بیمارانی که به مطب شما مراجعه می‌کنند، ترس شدیدی از آمپول دارند و به همین دلیل برای درمان دندان خود استرس و اضطراب شدیدی تحمل می‌کنند.
به این ترتیب نیاز است شما با استفاده از روش‌های غیرتهاجمی نظیر انواع ژل بی حسی موضعی مخاطی دندان بیمار را بی حس کنید. ژلهای بی حسی موضعی مخاطی، روش بسیار خوبی برای بی حس‌کردن دندان مراجعانی است که از درد آمپول بی حسی میترسند.
همچنین با کمک این ژلها میتوان از ایجاد حالت تهوع در اثر داروهای بی‌حسی در زمان تهیه عکس‌های رادیوگرافی، قالب‌گیری دندان‌ها و یا هنگام درمان با فلوراید جلوگیری کرد. علاوه بر این ژلهای بی حسی موضعی مخاطی را می‌توانید در هنگام برداشتن بخیه‌ها و یا جرم‌گیری دندان‌ها نیز استفاده کنید.
قویترین ژل بی حس کننده
به طور کلی ترکیب اصلی بی حسی موضعی مخاطی و تزریقی با هم یکی هستند اما بی حسی‌های مخاطی چون قابلیت تاثیر در مخاط به طور کامل را ندارند، قوی‌تر از بی حسی‌های تزریقی هستنددر ادامه برخی از معروف‌ترین انواع هر کدام را توضیح می‌دهیم.
- لیدوکائین
یکی از معروف‌ترین ژلهای بی حسی موضعی مخاطی لیدوکائین است که هم به صورت نوار چسبنده و هم به صورت پماد روغنی در بازار موجود است. عموما بهتر است از بی‌حس‌کننده‌های موضعی مخاطی که به شکل نوار چسبنده هستند به جای پماد روغنی استفاده کنید، زیرا کم خطرتر بوده و میزان جذب آن به جریان خود کمتر است.
نوارهای چسبنده آغشته به بی‌حس‌کننده‌هایی نظیر لیدوکائین بوده و برای بی‌حس کردن ناحیه مد نظر، کافی است چیزی حدود 15 دقیقه آنها را روی آن ناحیه قرار دهید، سپس 2 الی 3 دقیقه طول می‌کشد تا ناحیه مد نظر بی‌حس شود.
- بنزوکائین
بنزوکائین یکی دیگر از انواع ژل بی حسی موضعی مخاطی است که در بازار عموما به شکل پماد روغنی و یا مایع وجود دارد.
- تتراکائین
یکی از قویترین ژلهای بی حسی موضعی مخاطی، تتراکائین است که خیلی سریع و پس از گذشت تنها یک دقیقه اثر می‌کند. عموما تتراکائین به صورت اسپری در بازار وجود دارد، ولی به دلیل ورود سریع آن به جریان خون بهتر است از آن استفاده نشود.
- Dyclonine Hydrochloride
یکی دیگر از ترکیباتی که در مطب‌های دندانپزشکی به عنوان ژل بی حسی موضعی مخاطی استفاده می‌شود، Dyclonine Hydrochloride به صورت مایع است. استفاده از این ماده به خصوص برای افرادی که به سایر بی‌حس‌کننده‌ها حساسیت دارند، توصیه می‌شود.
- ژل EMLA
این ژل بی حسی ترکیبی از دو ماده لیدوکائین و پریلوکائین بوده و بسیار سریع و تنها در 30 ثانیه اثر می‌کند. این ماده برای بی‌حس کردن نسج نرم دهان بسیار مناسب است و میتوان از آن برای جرم‌گیری عمقی استفاده کرد.
پین دندانپزشکی چیست و چه کاربردهایی دارد؟
آیا همه دندانپزشکان از ژل بی حسی استفاده می‌کنند؟
برخی از دندانپزشکان از ژل بی حسی استفاده می‌کنند و برخی دیگر استفاده نمی‌کنند. چیزی که اکثر بیماران همیشه متوجه آن نیستند این است که تزریق بی حسی موضعی به لثه یک مهارت پیچیده است.
به خصوص اگر تزریق نیاز به یک نقطه ناخوشایند داشته باشد. اگر بیمار مضطرب، عصبی یا نگران باشد به دلیل اینکه از فوبیای دندان درد رنج می‌برد، کار پزشک را بسیار مشکل می‌کند. اگر شما حالت تنگی نفس داشته باشید، کار دندانپزشک نیز به مراتب سخت‌تر می‌شود.
بنابراین، بسته به مهارت دندانپزشک خود، درد بیشتری را تجربه خواهید کرد. برای برخی از بیماران، به ویژه بیمارانی که از فوبیا رنج می‌برند و برای آرامش در عمل دندانپزشکی تلاش می‌کنند، یک راه حل می‌تواند مراجعه به دندانپزشکی متفاوت باشد. دندانپزشکان زیادی هستند که از ژل بی حس کننده استفاده نمی‌کنند؛ زیرا اطمینان دارند که تزریقات بدون دردی را ارائه می‌دهند.
صرف نظر از مهارت‌های دندانپزشک خود، واقعیت این است که برخی از بیماران در صورت استفاده از ژل بی حس کننده، برای رویارویی با مشکل دندانی خود، اعتماد به نفس بیشتری کسب می‌کنند.
بیماران می‌توانند در مورد بهترین زمان استفاده از ژل بی حسی و طریقه مصرف آن، از دندانپزشک خود سوال کنند. از طرف دیگر، می توانند برای روش‌های درمانی بدون درد که شامل استفاده از محصولاتی مانند ژلهای بی حس کننده می‌شود، به دندانپزشک متخصص مراجعه کنند.
با انواع سیلرهای دندانپزشکی در این مقاله از سایت دنتیوا آشنا شوید.
واقعیت پشت استفاده از بی حسی موضعی در دندانپزشکی
داروهای بی حسی موضعی با کنترل احساس درد از طریق انسداد سیگنال‌هایی که از فیبرهای عصبی حسی محیطی منتقل میشوند، آستانه درد را تغییر می‌دهند. با این حال، آنها فقط در مسدود کردن محرک‌های درد در لایه سطحی مخاط موثر هستند.
در مواردی که به بی حسی کامل و حتی بیهوشی بیمار نیاز است، بایستی از بی حسی موضعی استفاده شود که از نفوذپذیری مخاطی بالاتری برخوردار باشد تا به راحتی به پایانه‌های عصبی آزاد برسد.
لیدوکائین و بنزوکائین به دلیل سمیت کم و اثرات بی حسی موضعی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند و اخیرا چندین محصول با ترکیبات این مواد، در بازار معرفی شده است.
علاوه بر دندانپزشکی، از آنها برای تسکین درد و خارش ناشی از شرایطی مانند آفتاب سوختگی یا سایر سوختگی‌های جزئی، گزش یا نیش حشرات، بریدگی‌ها و خراش‌های جزئی استفاده می‌شود. بی حس کننده‌های موضعی رشته‌های عصبی غشای پایانی پوست را برای مدتی بی‌جان می‌کنند.
آنها مانند بیهوشی عمومی که برای جراحی استفاده می‌شود، باعث بیهوشی نمی‌شوند. اکثر بی حسی‌های موضعی بدون نسخه در دسترس هستند.
با این حال، ممکن است پزشک شما برای برطرف کردن مشکل‌تان، دستورالعمل‌های خاصی در مورد استفاده و دوز مناسب به شما ارائه دهد. این داروها در اشکال دوز بنزوکائین، لیدوکائین، پراموکسین و منتول موجود هستند.
آیا ژلهای بی حس کننده حساسیت ایجاد می‌کنند؟
گاهی اوقات ممکن است بیمار نسبت به ماده موثره موجود در ژل بی حسی موضعی مخاطی حساسیت نشان دهد. برای مثال یکی از مهم‌ترین مواد موثره موجود در اکثر ژلهای بی حسی موضعی مخاطی، بنزوکائین بوده که یک ماده بی‌خطر و ایمن است.
اما ممکن است گاهی یک بیمار به این ماده موثره و ایمن نیز حساسیت نشان دهد و پس از استفاده از آن دچار واکنش التهابی شود. به همین دلیل توصیه می‌شود قبل از استفاده از ژلهای بی حسی موضعی مخاطی، ابتدا مقدار کمی از آنها را بر روی پوست بیمار تست کنید تا مطمئن شوید بیمار نسبت به آنها حساسیت و آلرژی ندارد.
بهترین زمان استفاده از ضدحساسیت در دندانپزشکی چه زمانی است؟ را در این مقاله از سایت دنتیوا مطالعه کنید.
آیا میتوان از ژل بی حسی برای کودکان استفاده کرد؟
همان‌طور که می‌دانید کودکان بسیار بیشتر از سایر افراد از مراکز درمانی به خصوص دندانپزشکی ترس دارند، به همین دلیل می‌بینیم که بسیاری از کودکان از دندانپزشکی میترسند و دچار دنتوفوبیا هستند.
به همین دلیل استفاده از انواع ژل بی حسی موضعی مخاطی به جای بی حسی تزریقی در کودکان توصیه می‌شود. این ژلها هیچ خطری برای کودکان ندارند و حتی گاهی طعم‌های مختلفی دارند که به مذاق کودکان خوشایند است.
در مواقعی که کودک از طعم ماده بی‌حس کننده خوشش نمی‌آید، میتوان به جای ژل از اسپری بی حسی استفاده کرد. به این ترتیب ژلهای بی حسی موضعی مخاطی طعم‌دار، نه تنها برای کودکان خطری ندارند، بلکه روند درمان دندان آنها را راحت‌تر می‌کند.
بهترین زمان استفاده از ژل بی حسی
دندانپزشک یا دستیار او ژل بی حس کننده را معمولا روی یک سواب بلند به مدت 4-5 دقیقه در دهان شما می‌گذارند تا به آن زمان بدهد که عمل کند. وقتی ژل عمل کند، زمان بی حسی شما فرا می‌رسد. مهم است که هنگام انجام تزریق، آرامش خود را حفظ کنید.
با استفاده از ژل بی حسی، دیگر تقلایی برای درد نکشیدن و متوقف کردن کار نخواهید داشت. حفظ آرامش شما، این اطمینان را به دندانپزشک می‌دهد که از حداقل میزان تزریق ممکن استفاده کند، که همیشه برای شما مفید است.
در حقیقت هنگام انجام عملیات درمان، فقط یک خراش کوچک پین را احساس خواهید کرد. بسته به جایی که دندانپزشک روی آن کار می‌کند، ممکن است تزریق در یک یا چند ناحیه انجام شود.
دندانپزشکان در هر نوبت محل کار خود را با دقت برنامه ریزی می‌کنند، بنابراین باید انتظار داشته باشید که داروی بی حسی در هر نوبت فقط روی 1-2 ناحیه انتخابی برای شما اعمال شود. با اعمال داروی بی حسی، دندانپزشک چند دقیقه منتظر می‌ماند تا اثر دارو شروع شود.
عوارض استفاده از ژل بی حس کننده دندان چیست؟
در مواردی ممکن است استفاده از ژلهای بی حس کننده دندان عوارضی به همراه داشته باشند. برخی از مهم‌ترین عوارض این ژلها عبارتند از:
- احساس خواب‌آلودگی
- بی‌نظمی ضربان قلب
- صرع و تشنج
- سختی نفس‌کشیدن
- لرزش
- صدای زنگ در گوش
- سرگیجه و سردرد
- احساس سبکی سر
- بی‌قراری
- تاری دید
این عوارض تنها در صورتی ایجاد میشوند که از این ژلها بیش از اندازه استفاده شود. به این ترتیب نیازی نیست نگران بروز این عوارض در مراجعان خود باشید.
راهنمای خرید سرسوزن دندانپزشکی در بهترین نوع و برند را در این مقاله از فروشگاه اینترنتی دنتیوا بخوانید.
اثرات بی حسی موضعی
استفاده اولیه از ژل، منجر به بی حس کردن دهان و دندان در ناحیه خاصی می‌شود، اما می‌توانید احساسات دیگری را نیز انتظار داشته باشید. ابتدا بلافاصله متوجه افزایش ناگهانی آدرنالین به دلیل غلظت کم اپی نفرین در بیهوشی خواهید شد.
این طبیعی است و به بدن شما کمک می‌کند بی حسی را سریعتر بپذیرد. معمولا به دلیل اپی نفرین کمی اضطراب و عصبی شدن را تجربه می‌کنید، اما این حس در عرض یک یا دو دقیقه به سرعت از بین می‌رود.
بسته به محل اعمال بی حسی، ممکن است زبان شما نیز بی حس یا سوزن سوزن شود. باز هم این کاملا طبیعی است. چشم شما در نزدیکی محل تزریق حتی ممکن است کمی بی حس شود، اما این باید در عرض چند دقیقه از بین برود. با شروع بی حسی، ممکن است لب‌ها و گونه‌های شما کمی متورم شود، که این نیز طبیعی است.
به یاد داشته باشید دهان شما ممکن است به دلیل اثرات بی حسی به شکلی عجیب و غریب دربیاید، اما نگران نباشید این یک واکنش اغراق آمیز است؛ زیرا استفاده از بی حسی موضعی باعث شده اعصاب شما سیگنال‌های معمول خود را دریافت نکنند. بهتر است آرامش خود را حفظ کنید و به یاد داشته باشید که این اثرات فقط موقتی هستند.
مقایسه دستکش های نیتریل، وینیل و لاتکس را در این مقاله از فروشگاه آنلاین دنتیوا بخوانید.
نکاتی درباره بهترین زمان استفاده از ژل بی حسی
آماده سازی بیمار
سابقه پزشکی بیمار را مرور کنید تا بهترین و مطمئن‌ترین نوع ژل و همچنین روش استفاده برای هر بیمار را به صورت سفارشی در نظر بگیرید. برای اطلاع از تجربیات قبلی بیمار و در صورت خوددرمانی با داروهای بی حسی موضعی، از بیمار سوال کنید. این برای در نظر گرفتن کل دوز مهم است.
نحوه استفاده دارو
از تاریخ انقضای مناسب ژل بی حسی اطمینان حاصل کنید. روش کار را برای بیمار توضیح دهید. دستورالعمل‌های تجویز شده در جعبه دارو را دنبال کنید. در صورت استفاده از ژل یا پماد چند منظوره، از تکنیک آسپتیک استفاده کنید و مقدار کمی ماده را روی اپلیکاتور دندانپزشکی نوک پنبه بگذارید و روی محل مورد نظر قرار دهید. برای اثربخشی فقط به مقدار کمی ژل نیاز است.
بیش از حد ممکن است باعث بی حسی ناخواسته سایر ساختارهای دهانی شود. محل را خشک کنید (نفوذ بهتر ژل و رقت کمتر را تسهیل می‌کند) و اجازه دهید تا ژل برای مدت زمان تعیین شده در محل بماند.
مقدار خلوص دوز دارو
محل درمان و دوز کل بی حسی موضعی نیز مهم است. مقادیر هر ماده تشکیل دهنده را با توجه به داروهای بی حسی موضعی تزریقی و استفاده از OTC بیماران در نظر بگیرید.
به عنوان مثال، هنگامی که ژل لیدوکائین به طور همزمان با سایر محصولات حاوی لیدوکائین استفاده می‌شود، باید دوز کل استفاده شده از همه فرمول‌ها را در نظر داشته باشید.
مراقبت‌های پس از مصرف
بعد از قرار گرفتن ژل بر روی موضع، دهان خود را برای حدود 30 تا 60 ثانیه باز و خشک نگه دارید. جایی که دارو را در آن قرار گرفته است، یک غشای نازک شکل می‌گیرد. نیازی نیست غشای تشکیل شده را پاک کنید. زیرا به تدریج ناپدید می‌شود و در حدود ۱ تا ۵ ساعت پس از استفاده از بین خواهد رفت.
با کاربردهای آرسی پرپ دندانپزشکی در این مقاله از سایت دنتیوا آشنا شوید.
نتیجه‌گیری بهترین زمان استفاده از ژل بی حسی
داروهای بی حسی موضعی برای کاهش ناراحتی، درد و اضطراب در حین عمل دندانپزشکی بسیار مفید هستند و می‌توانند منجربه کاهش هراس بیماران از تزریق‌های دندانپزشکی و دردهای ناشی از آن شوند.
داروهای بی حسی موضعی غالبا با بنزوکائین و لیدوکائین به عنوان مواد فعال در اشکال مختلف مثل کرم، ژل و… موجود است و محصولات باید بر اساس استفاده مورد نظر انتخاب شوند.
علاوه بر این، محصولات بی حسی موضعی که به تازگی توسعه یافته‌اند، با ترکیب چندین ماده، اثرات بی حسی را افزایش می‌دهند یا می‌توانند در بافت‌های واقع در اطراف دندان‌ها استفاده شوند. اگرچه داروهای بی حسی موضعی نادر هستند اما می‌توانند واکنش‌های آلرژیک یا عوارض جانبی ایجاد کنند.
بنابراین، پزشکان باید شرح حال کامل را انجام دهند و درباره بهترین زمان استفاده از ژل بی حسی، کرم، اسپری و… احتیاط کنند و مراقب باشند که از مصرف دوز زیاد برای بیماران خودداری كنند. توصیه می‌شود دندانپزشکان به منظور ارتقاء کیفیت مراقبت، درک درستی از بی حسی‌های موضعی داشته باشند و محصولات ارائه دهنده آنها را در خدمات خود جای دهند.
اگر قصد محصولات بی حسی موضعی باکیفیت و با اطمینان را دارید، جهت دریافت مشاوره با ما در تماس باشید.
بله ژلهای بی حسی موضعی مخاطی در کاهش درد و ایجاد آرامش بیمار بسیار موثر هستند.
بله، این ژلها به خودی خود مشکلساز نیستند اما گاهی ممکن است فردی نسبت به مواد موثره درون آنها حساسیت داشته باشد.
با توجه به اینکه کودکان نسبت به بزرگسال از محیطهای درمانی به خصوص دندانپزشکی بیشتر میترسند، میتوان به جای تزریق بی حسی از ژل بی حسی موضعی مخاطی برای آنها استفاده کرد.
این ژلها عوارض و مشکلاتی نیز ممکن است داشته باشند، البته این مشکلات زمانی ایجاد میشوند که بیش از اندازه از ژل بی حسی استفاده شده باشد.
