بسیاری از افراد صرفنظر از سن و وضعیت سلامت دندانهای خود، در استفاده منظم از نخ دندان سهلانگاری به خرج داده و از بین افرادی که مرتباً نخ دندان میکشند هم بسیاری این کار را با تکنیک اشتباه انجام میدهند. از سوی دیگر حتی با وجود تکنیک صحیح، ممکن است دسترسی به برخی فضاهای بین دندانها دشوار و حتی غیرممکن باشد. بنابراین علیرغم مراقبتهای فردی بیماران، درمانهای ترمیمی دندان در بسیاری از موارد ضرورت مییابند.
در این مقاله قصد داریم تکنولوژی جدید و نوظهور واتر جت (Water Jet) را در مراقبت از دندانها به شما معرفی کنیم. استفاده از ابزار واترجت دندان به عنوان جایگزینی کاربردی و مناسب در حفظ بهداشت دهان و دندان، امروزه از سوی اکثر دندانپزشکان در سراسر جهان مورد تأیید قرار گرفته است.
فهرست مطالب
Toggleواتر جت چیست؟
تجمع مواد غذایی، بزاق و باکتریهای آسیبزا موجب تشکیل پلاکهای دندانی میگردد. این پلاکها محکم به سطح دندانها در بالا و زیر خط لثه چسبیده و به مرور موجب پوسیدگی و ایجاد کاویته در دندان میگردند. این در حالی است که با استفاده از یک ابزار واتر جت، مانند واتر پیک میتوانید این پلاکها را قبل از آنکه ارگانیزه و سفت شده و برایتان مشکل ایجاد کنند، از سطح دندانهای خود بزدایید.
معمولاً واتر جتها با سرعت ۱۲۰۰ پالس بر دقیقه و فشاری معادل ۶۰ الی ۹۰ پوندر بر اینچ مربع کار میکنند. جریان سریع آب به کار رفته در واتر جت برای پاک کردن فضای بین دندانها ایدهآل در نظر گرفته میشود. با استفاده از این ابزارها نه تنها میتوانید پلاکهای روی سطح دندانهای خود را از بین ببرید، بلکه هرگونه تجمع پلاک و مواد غذایی در زیر سطح و در داخل شیارهای دندانها نیز به این روش کاملاً از میان برداشته میشود.
چرا باید از واتر جت استفاده کنیم؟
بسیاری از افراد با مشکل تمیز کردن فضاهای خالی بین دندانهای خود دست و پنجه نرم میکنند. این فضاها محلهای شایعی برای جمع شدن ذرات مواد غذایی بوده و علی رغم مسواک زدن و استفاده مرتب و صحیح از نخ دندان نیز کاملاً از ذرات غذایی پاک نمیگردند. از سوی دیگر بیماری پریودنتال نیز موجب میگردد که برخی از افراد استعداد بیشتری برای ابتلا به مشکلات دهان و دندان داشته باشند.
این مشکل در دو سر طیف سنی بیشتر قابل رؤیت بوده و علت آن ناتوانی فرد در مراقبت کافی و مناسب از دندانهاست. کودکان حتی با مسواک برقی نیز خیلی از اوقات نمیتوانند دندانهای خود را به خوبی تمیز کنند و افراد مسن هم به دلیل مشکلات زمینهای متعددی که دارند، اغلب از مراقبت بهینه از دندانهای خود ناتوان بوده و علاوه بر آن، اهمیت زیادی نیز به این مسئله نمیدهند.
تمامی اینها در کنار مشکلات ساختاری و آناتومیکی که به مرور زمان برای فرد ایجاد میشود، امکان دسترسی به برخی سطوح دندانی را برای افراد محدود ساخته و آنان را مستعد پوسیدگی و بیماریهای دهان و دندان میسازد.
مطالعات بالینی متعدد کاهش چشمگیر نرخ خونریزی، التهاب لثه و عفونت با باکتریهای بیماریزا را به دنبال استفاده از این واتر جتها نشان دادهاند. علاوه بر آن، در این مطالعات برتری واترجت نسبت به نخ دندان مورد اثبات قرار گرفته است. با این حال، تمامی واتر جتها مشابه هم نبوده و هر محصول را بایستی بر مبنای مطالعات صورت گرفته بر روی همان ابزار بخصوص مورد ارزیابی قرار داد. در ادامه به بررسی بیشتر نتایج مطالعات صورت گرفته در خصوص واتر جتها میپردازیم. از این نتایج، اهمیت استفاده از واتر جت نتیجه میشود.
برای اطلاع از قیمت و مشخصات تجهیزات اندو به این صفحه از فروشگاه مواد و تجهیزات دندانپزشکی دنتیوا مراجعه کنید.
عملکرد بهتر در مقایسه با نخ دندان
به طور کلی تخمین زده میشود که استفاده از واتر جت تا ۹۳ درصد در کاهش خونریزی لثه و تا ۵۲ درصد در کاهش بروز التهاب لثه در مقایسه با حالتی که از نخ دندان به عنوان مکمل مسواک دستی استفاده میگردد مؤثر است.
تمیز کردن بریسهای ارتودنسی، روکش و ایمپلنت
یکی از جنبههای مهم دیگر در استفاده در واتر جت برای افرادی مطرح است که از بریسهای ارتودنسی استفاده میکنند. این افراد اغلب با مشکلات زیادی در خصوص تمیز کردن بریسهای خود دست و پنجه نرم میکنند. برای این افراد واتر جتهای ارتودنسی با تیپ مخصوص طراحی شده است. این واتر جتها تمیز کردن براکت و سیم دندان را به سادگی امکانپذیر میسازند.
بر اساس نتایج مطالعهای بر روی ۱۰۵ نوجوان با ارتودنسی ثابت، استفاده از واتر جت تا سه برابر بیشتر از نخ دندان و تا پنج برابر بیشتر از مسواک زدن در کاهش بروز پلاکهای دندانی مؤثر بوده است. این مطالعه همچنین نشان میدهد نوجوانانی که از واتر جت برای تمیز کردن بریسهای خود استفاده میکردند، تا ۸۵ درصد نرخ خونریزی لثه کمتری را در فاصله زمانی ۴ هفته (مدت زمان مطالعه) از خود نشان دادند.
این ویژگی واتر جتها علاوه بر بریسهای ارتودنسی در خصوص انواع ایمپلنتها، بریجها و روکشهای دندان و هرگونه ابزار درمانی یا اپلاینس (Appliance) دیگر نیز صدق میکند. بنابراین بسته به کاربرد مورد نظر خود میتوانید از این واتر جتها در جهت کاهش خطر ابتلای بیماران خود به بیماریهای دهان و دندان بهره جویید.
راهنمای خرید انواع کمپرسور دندانپزشکی را در این مقاله از سایت دنتیوا مطالعه کنید.
مناسب برای افراد مبتلا به بیماری پریودنتال
علی رغم آنچه که گفتیم، ممکن است برخی افراد همچنان بر این باور باشند که تنها با استفاده صحیح از مسواک و نخ دندان میتوانند سلامت دندانهای خود را به نحو احسن حفظ نمایند. در پاسخ به این شبهه باید به شما بگوییم که اگرچه در خصوص عدهای اندک ممکن است این حرف صدق کند، اما برخی دیگر ناگزیر به استفاده از واتر جت بوده و به طور محسوستری متوجه تفاوت این ابزار با نخ دندان خواهند شد.
مطالعات نشان داده است که تقریباً نیمی از افراد جمعیت به اشکال مختلف از بیماری پریودنتال رنج میبرند. بنابراین در این افراد استفاده از واتر جتها مانند واتر پیک به عنوان یک اقدام پیشگیرانه مهم تلقی میشوند.
از سوی دیگر، هرچه سن افراد بالاتر میرود، احتمال ابتلا به بیماری پریودنتال بیشتر شده و در مواردی به ۷۰ درصد نیز میرسد. افراد مسن همچنین زودتر از سایرین خسته میشوند و ممکن است روتین مراقبت دندان خود را نیمه کاره رها کنند. در نهایت، پسرفت لثهها هم مزید بر علت شده و دسترسی به فضاهای دندان را دشوارتر میسازد.
ساکشن مرکزی دندانپزشکی چیست را در این مقاله مطالعه کنید.
نکاتی که در هنگام استفاده از واتر جت باید به آن توجه کنید
اکنون که با اهمیت استفاده از واتر جت در حفظ بهداشت دهان و دندان آشنا شدید، به طور خلاصه نکاتی که در هنگام استفاده از این ابزارها باید به آنها توجه کنید را به شما یادآوری میکنیم:
- وقتی برای اولین بار شروع به استفاده از واتر پیک میکنید، ممکن است متوجه خونریزی از لثههای خود گردید. علت این خونریزی التهابی است که به دنبال تحریک لثهها ایجاد میشود. بهترین راه برای مقابله با این مشکل این است که از درجه کم قدرت این ابزار استفاده کنید و به مرور تنظیمات آن را افزایش دهید.
- برای پر کردن محفظه واتر جت میتوانید از محلول رقیق آب نمک، هیدروژن پراکساید و یا اندکی مایع دهانشویه در آب ولرم استفاده کنید.
- تمیز کردن دندانها را از عقب به جلو انجام دهید و در جاهایی که ممکن است پلاک و ذرات غذا گیر کرده باشند، آب را با فشار به داخل فضاهای بین دندانها بفرستید. برای انجام این کار در دندانهای پشتی، دوبرابر دندانهای جلویی زمان صرف کنید.
- برخی از افرادی که از واتر جت استفاده میکنند، ترجیح میدهند در تمام مدت پاکسازی سر خود را روی سینک خم کنند و بگذارند آب از دهانشان خارج شود. برخی دیگر ترجیح میدهند دهان خود را بسته نگه دارند و به تناوب آب را بیرون بریزند.
- مدت زمانی که صرف ایریگیشن هر یک از فواصل دندانی میشود بستگی به شرایط هر یک از این گپها دارد. گاهی اوقات این فضاها بزرگتر بوده و غذا بیشتر بین آنها گیر میکند که در آن صورت نیازمند صرف زمان و توجه ویژه خواهند بود. اما به طور کلی مدت ایریگیشن توصیه شده چیزی بین ۳ الی ۱۰ ثانیه است. البته این امر از فرد به فرد دیگر متقاوت بوده و برای اینکه درک بهتری از مدت زمان مورد نیاز خود به دست آورید بهتر است با دندانپزشکتان مشورت کنید.
- به یاد داشته باشید که استفاده از واتر جت به معنای این نیست که دیگر احتیاجی به مسواک زدن و نخ دندان کشیدن ندارید. بلکه این ابزارها برای تکمیل کار مسواک و نخ دندان به کار میروند و مناطقی از دهان که در حالت عادی دسترسی به آنها وجود ندارد را از باکتریها و پلاکها پاکسازی میکنند.
جمع بندی کلیدی درباره استفاده از واترجت
واترجتهای دندان امروزه به یکی از سودمندترین تکنولوژیها در عرصه دندانپزشکی، چه برای بیماران به عنوان مصرفکننده و چه برای دندانپزشکان به عنوان ارائه دهندگان خدمات مراقبتی بدل شدهاند. این ابزارها جایگزینی مناسب برای نخ دندان به شمار آمده و بدون هیچ گونه زحمتی از دندانها و بافت لثه در برابر بیوفیلمهای پلاک دندان، التهاب لثه یا ژنژویت (Gingivitis) و بیماری پریودنتال محافظت میکنند.
دندانپزشکان حرفهای با تجویز این واتر جتها نشان میدهند که سلامت مراجعین برایشان در اولویت نخست قرار داشته و از هیچ تلاشی در راستای ارائه خدمات مراقبتی و پیشگیرانه به بیماران خود فروگذار نخواهند کرد.