ترکیبات داروی ظهور و ثبوت دندانپزشکی

داروی ظهور (Developer)

داروی ظهور مسئول تبدیل نقره‌ی هالید نوردیده (کاهش‌یافته) در فیلم رادیوگرافی به نقره‌ی فلزی است. این فرایند باعث ایجاد تصویر نهان بر روی فیلم می‌شود. ترکیبات اصلی داروی ظهور شامل موارد زیر است:

هیدروکینون (Hydroquinone)

هیدروکینون یکی از عوامل اصلی در فرایند ظهور است که به تبدیل  نقره هالید کاهش‌یافته به نقره فلزی کمک می‌کند. این فرایند به طور مستقیم نقاط نوردیده و روشن‌تر فیلم را تبدیل به نقاط تاریک‌تر می‌کند.

هیدروکینون چند ویژگی شاخص دارد:

1. قدرت بالای کاهش نقره هالید: از ویژگی‌های شاخص هیدروکینون می‌توان به توانایی زیاد آن در کاهش نقره هالید اشاره کرد. این ویژگی باعث ایجاد کنتراست بالا در تصاویر شده و وضوح آن‌ها را بالا می‌برد.
2. ثبات: از جمله مزایای هیدروکینون می‌توان به ثبات آن اشاره کرد؛ چراکه این ماده به‌خوبی در محلول باقی می‌ماند و می‌تواند به مدت طولانی مورداستفاده قرار بگیرد. 
3. وابستگی به دما: با تمام این اوصاف عملکرد هیدروکینون به دما وابسته است و کارایی آن ممکن است در دماهای پایین‌تر کاهش پیدا کند.
4. ایجاد حساسیت و اکسیداسیون سریع: استفاده از هیدروکینون در طولانی‌مدت می‌تواند باعث ایجاد حساسیت پوستی در افرادی شود که با آن در تماس هستند. همچنین در صورت عدم‌ استفاده‌ی درست هیدروکینون به‌سرعت اکسید می‌شود و کارایی خود را از دست می‌دهد.

متول( Metol)یا فنیدون( Phenidone)

این ترکیبات در کنار هیدروکینون به تسریع فرایند ظهور کمک می‌کنند و اغلب با هیدروکینون ترکیب شده تا در کنار یکدیگر جزئیات بیشتری را ارائه دهند.

متول و فنیدون هم چند ویژگی شاخص دارند از جمله:

• سرعت بالا: این دو ترکیب سرعت فرایند ظهور را بیشتر می‌کنند. فعالیت فنیدون معمولا سریع‌تر از متول است.
• کنتراست کمتر: از جمله ویژگی‌های مثبت فنیدون و متول کمک به تولید تصاویر با کنتراست کمتر است که در نتیجه جزئیات را به‌ شکلی واضح‌تر در معرض‌ دید می‌گذارند.
• تولید کف‌: یکی از معایبی که متول و فنیدون دارند، تولید کف هنگام واکنش با آب است که ممکن است در برخی موارد ایجاد مشکل کنند.
• حساسیت پوستی: متول و فنیدون هم همانند هیدروکینون ممکن است موجب ایجاد حساسیت‌های پوستی شوند.

سدیم سولفیت (Sodium Sulfite)

سدیم سولفیت به‌عنوان یک محافظ عمل کرده و از اکسیداسیون زودرس داروی ظهور جلوگیری می‌کند. سدیم سولفیت هم همانند دو ترکیب بالا ویژگی‌های شاخصی دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

• نگهدارنده‌ی قوی: سدیم سولفیت با کاهش سرعت اکسیداسیون، طول عمر محلول ظهور را افزایش می‌دهد.
• کاهش‌دهنده‌ی PH: سدیم سولفیت باعث کاهش PH در محلول می‌شود که این امر به عملکرد بهینه‌ی سایر مواد کمک می‌کند.
• بخارهای نامطلوب: یکی از معایبی که سدیم سولفیت دارد ایجاد بخارهایی با بوی نامطبوع در محیط‌های سربسته است.

سدیم کربنات (Sodium Carbonate)

سدیم کربنات به‌عنوان یک تنظیم‌کننده pH و نرم‌کننده فیلم استفاده می‌شود که این امر به فعال‌سازی سایر مواد شیمیایی در محلول ظهور کمک می‌کند. در ادامه به بررسی بعضی از ویژگی‌های شاخص سدیم کربنات خواهیم پرداخت.

1. تنظیم‌کننده‌ی قویPH: سدیم کربنات به‌عنوان یک تنظیم‌کننده‌ی قلیایی عمل می‌کند که برای هماهنگ‌سازی PH عوامل کاهش‌دهنده مانند هیدروکنون و فنیدون ضروری و لازم است.
2. افزایش‌دهنده‌ی فعالیت شیمیایی: با افزایش فعالیت سدیم کربنات، فعالیت شیمیایی محلول بیشتر می‌شود که این امر به بهبود سرعت و کارایی فرایند ظهور کمک می‌کند.
3. ایجاد آسیب پوستی: یکی از معایب سدیم کربنات آسیب‌های پوستی است که در صورت تماس با پوست ممکن است رخ دهد. این ماده به دلیل خاصیت قلیایی بالا، برای پوست انسان خطرناک است.