شاید اگر اولین بار باشد که درباره نحوه چیدمان ست دندانپزشکی مطلبی می‌خوانید، تصور کنید که این کار جنبه زیبایی دارد، با این حال اینطور نیست. چیدمان درست ست دندانپزشکی یکی از مهارت‌های مهمی است که دندان‌پزشکان و به خصوص دستیاران دندان‌پزشکان باید با آن آشنا باشند. آشنایی با این مهارت سبب می‌شود که علاوه بر صرفه‌جویی در وقت بیمار و پزشک، ارائه خدمات هم به بهترین شکل انجام شود.
اگر شما هم در حوزه دندانپزشکی مشغول هستید و یا تصمیم به فعالیت در این حوزه دارید، این مقاله را تا انتها دنبال کنید. در ادامه توضیحات کاملی در خصوص نحوه چیدمان درست ست دندانپزشکی ارائه خواهیم کرد.
ست دندانپزشکی چیست؟
قبل از آنکه به سراغ آموزش چیدن ست دندانپزشکی برویم، باید ابتدا با ابزارهای مختلف در ست دندانپزشکی آشنا شوید. ابزارهای دندانپزشکی را می‌توان به چهار دسته اصلی تقسیم کرد:
- ابزارهای چرخشی: این ابزار برقی برای برش، صیقل دادن و شکل دادن به دندان‌ها استفاده می‌شوند. یک نمونه از این ابزارهای چرخشی، هندپیسهای پرسرعت هستند که برای جرم‌گیری به کار می‌روند. ابزار جرم گیری و سایر تجهیزات دندانپزشکی را می‌توانید از وبسایت دنتیوا تهیه کنید.
- ابزارهای معاینه: این ابزار شامل آینه‌ها، انبرک‌ها و پروب‌ها هستند. از این ابزار برای بررسی وضعیت دهان و ارزیابی وضعیت دندان‌ها و لثه‌ها استفاده می‌شود.
- ابزارهای دستی: از این ابزار در طیف گسترده‌ای از کارهای دندانپزشکی مانند کشیدن دندان (کورت)، مخلوط کردن مواد (الواتور) و جرم‌گیری (اسکیلر) استفاده می‌شود.
- ابزارهای کمکی: از این ابزار در کارهایی مانند بیهوشی، برداشتن قالب و ترمیم موقت استفاده می‌شود. این ابزار شامل سرنگ‌ها، مواد قالب‌گیری، نوار ماتریکس و رول‌های پنبه‌ای برای جذب خون و رطوبت در ناحیه تحت درمان هستند.
به طور معمول ابزاری که در ست دندانپزشکی استفاده می‌شوند، عبارت‌اند از:
- پنس یا پلایر رول پنبه
- آینه
- پروب پریودنتال
- هموستات
- ساکشن
- قیچی جراحی
- رترکتور
- تیغ بیستوری یااسکالپل
برای خرید آینه، رترکتور، هموستات و سایر تجهیزات معاینه به وبسایت دنتیوا مراجعه کنید.
خرید مواد و تجهیزات اندو
MTA Angelus – ام‌تی‌ای آنجلوس
قیمت اصلی 2,200,000 تومان بود.2,134,000 تومانقیمت فعلی 2,134,000 تومان است.
MTA Fillapex Tube – سیلر فیلاپکس آنجلوس
قیمت اصلی 2,128,500 تومان بود.2,064,645 تومانقیمت فعلی 2,064,645 تومان است.
MTA Fillapex Auto Mix – سیلر اندو آنجلوس
قیمت اصلی 1,200,000 تومان بود.1,164,000 تومانقیمت فعلی 1,164,000 تومان است.
Morva-Sealer – سیلر رزینی مروابن
قیمت اصلی 695,000 تومان بود.590,750 تومانقیمت فعلی 590,750 تومان است.
Dia-Proseal DiaDent – سیلر بیس رزینی دیادنت
قیمت اصلی 980,000 تومان بود.685,000 تومانقیمت فعلی 685,000 تومان است.
Dia-Root Bio Sealer – سیلر بایوسرامیک دیادنت
قیمت اصلی 2,280,000 تومان بود.2,166,000 تومانقیمت فعلی 2,166,000 تومان است.آماده سازی ست دندانپزشکی
یکی دیگر از موضوعاتی که باید تا قبل از آموزش چیدن ست دندانپزشکی، به آن پرداخته شود، آماده‌سازی ست دندانپزشکی است که طی چند مرحله انجام می‌شود:
- استریل کردن: توجه کنید که همه ابزارها را باید قبل از چیده شدن استریل کنید. استریل کردن به چند شیوه انجام می‌شود که معروف‌ترین آن‌ها روش اتوکلاو است.
- دسته‌بندی ابزار: سعی کنید همیشه از قبل ابزار را بر اساس کاربردی که دارند، دسته‌بندی کنید تا بعداً راحت‌تر بتوانید ست دندانپزشکی را بچینید. برای دسته‌بندی ابزار می‌توانید از دسته‌بندی که در بالا به آن اشاره کردیم، استفاده کنید.
- بررسی ابزار: در نهایت باید ابزار را بررسی کنید و در صورت وجود ابزارهای آسیب دیده، آن‌ها را با ابزارهای سالم جایگزین کنید. از آنجا که سالم بودن ابزار نقش مهمی در تأمین ایمنی و سلامت بیمار دارد، انجام این مرحله بسیار حائز اهمیت است.
آموزش چیدن ست دندانپزشکی
حال که با همه اقدامات پیش نیاز آشنا شدید، وقت آن است که به سراغ آموزش چیدن ست دندانپزشکی برویم. قبل از اینکه مراحل چیدن ست دندانپزشکی را شرح دهیم، ابتدا یک کاور استریلیزاسیون روی سینی قرار دهید. سینی یک ظرفه لبه‌دار است که از سُر خوردن یا افتادن ابزار جلوگیری می‌کند. در واقع ما ابزار را روی این سینی می‌چینیم.
1. اول از همه آینه را بردارید و در گوشه سمت راست سینی قرار دهید. آینه را به گونه‌ای بگذارید که دسته آن رو به دندانپزشکی باشد و هنگام برداشتن آن دست به آینه برخورد نکند.
2. سپس انبرک کاوشگر را در کنار آینه قرار دهید. دقت کنید که نوک تیز آن به بقیه ابزار نزدیک نباشد. در غیر این صورت احتمال آسیب‌دیدگی ابزار دیگر وجود دارد.
3. حال پروب پریودنتال را به گونه‌ای کنار انبرک قرار دهید که علامت آن مشخص باشد.
4. پس از آن پنس پنبه را کنار پروب پریودنتال قرار دهید.
5. بعد از آن موچین را در کنار پنس قرار دهید. موچین و پنس پنبه ترجیحاً باید در فاصله کمی از هم باشند، چون این دو ابزار مهمی در کنترل خونریزی و خشک کردن ناحیه تحت درمان هستند.
6. کورتها و جرم‌گیرها را مثل آینه به گونه‌ای قرار دهید که دسته آن‌ها به سمت دندانپزشکی باشد. توجه کنید که کورتها و جرم‌گیرها را باید از بزرگ به کوچک در کنار هم قرار دهید.
7. سپس فورسپس و الواتورها را در کنار جرم‌گیرها و کورتها قرار دهید.
8. در مرحله بعد فضایی را در سینی به کاردک اختصاص دهید. از کاردک برای مخلوط کردن مواد دندانی استفاده می‌شود.
9. پس از آن هندپیسهای کم سرعت، پر سرعت و فرز را در سمت چپ سینی قرار دهید.
10. بعد سرنگ را طبق سلیقه خود در قسمتی از سینی قرار دهید که به راحتی در دسترس باشد.
11. سوزن‌ها و کارتریج‌ها را نیز نزدیک سرنگ قرار دهید.
12. حامل آمالگام و کندانسور را کنار هم قرار دهید.
13. سپس نگه‌دارنده کاغذ آرتیکولاتور را نزدیک به آمالگام قرار دهید.
14. در صورت امکان محلی را برای سرنگ، مواد قالب‌گیری، نوارهای ماتریکس و غیره در سینی نظر بگیرید.
Astringedent – آستری جیدنت(هموستات) الترادنت
قیمت اصلی 2,400,000 تومان بود.2,304,000 تومانقیمت فعلی 2,304,000 تومان است.
Diamond Polishing Paste – دایموند پالیش الترادنت
قیمت اصلی 1,100,000 تومان بود.1,056,000 تومانقیمت فعلی 1,056,000 تومان است.
Goat Hair Brush، برس پالیش مویی گات براش الترادنت
قیمت اصلی 1,900,000 تومان بود.1,824,000 تومانقیمت فعلی 1,824,000 تومان است.
Jiffy Proximal Saw – اره نواری الترادنت
قیمت اصلی 1,250,000 تومان بود.1,200,000 تومانقیمت فعلی 1,200,000 تومان است.
بلیچینگ آفیس بوست الترادنت – Opalescence Boost
Sable Seek Cariesindicate – نشانگر پوسیدگی
قیمت اصلی 525,000 تومان بود.504,000 تومانقیمت فعلی 504,000 تومان است.
Porcelain Etchant – پرسلن اچ بیسکو
قیمت اصلی 1,500,000 تومان بود.1,440,000 تومانقیمت فعلی 1,440,000 تومان است.استریل کردن وسایل دندانپزشکی
استریل کردن وسایل دندانپزشکی یکی از مهم‌ترین کارهایی است که باید قبل از شروع درمان توسط دستیار دندانپزشکی انجام شود. استریل کردن به چند دلیل اهمیت دارد که مهم‌ترین مورد جلوگیری از انتقال بیماری‌ها است.
به طور کلی دلایلی که برای استریل کردن وسایل دندانپزشکی وجود دارد، عبارت‌اند از:
- جلوگیری از انتقال عفونت: استریل کردن وسایل دندانپزشکی سبب می‌شود که از انتقال عفونت‌های مختلف از یک بیمار به دیگری یا حتی از محیط به بیمار جلوگیری شود.
- حفظ سلامت بیماران: استریل کردن وسایل دندانپزشکی خطر انتقال بیماری‌های قابل پیشگیری مانند HIV، هپاتیت و سایر بیماری‌های عفونی را کاهش می‌دهد.
- رعایت استانداردهای دندانپزشکی: استریل کردن وسایل دندانپزشکی یکی از استانداردهای مهم دندانپزشکی است؛ بنابراین انجام این کار نشانه حرفه‌ای بودن و تعهد به سلامت بیماران است.
روش های استریل کردن وسایل دندانپزشکی
برای استریل کردن ابزار و وسایل دندانپزشکی از روش‌های متفاوتی استفاده می‌شود که در ادامه به توضیح آن‌ها خواهیم پرداخت.
- استریلیزاسیون تجهیزات دندانپزشکی با استفاده از حرارت خشک (فور)
در این روش استریل لوازم دندانپزشکی، پک آماده به مدت 2 ساعت و با دمای 170 درجه سانتی‌گراد در فور قرار داده می‌شود. هر موقع رنگ معرف تغییر کرد، یعنی فرایند استریل کردن به پایان رسیده است.
- استریلیزاسیون تجهیزات دندانپزشکی با استفاده از حرارت مرطوب (اتوكلاو)
در این روش پک آماده به مدت 20 دقیقه و با دمای 121 درجه سانتی‌گراد، داخل اتوکلاو قرار می‌گیرد. توجه کنید که این پک باید یک چسب اتوکلاو هم داشته باشد که در واقع همان معرف است. در این روش هم معرف پس از استریل شدن ابزار، تغییر رنگ می‌دهد. دریچه پک باید قبل از قرار دادن در داخل اتوکلاو، باز و هنگام برداشتن از اتوکلاو بسته باشد.
- استریلیزاسیون تجهیزات دندانپزشکی به روش فلامبه کردن
در مواقعی که نیاز است لوازم دندانپزشکی به طور فوری ضدعفونی شوند، می‌توان از روش فلامبه کردن استفاده کرد. برای فلامبه کردن لوازم فلزی دندانپزشکی باید مدتی آن‌ها را روی شعله یک چراغ الکلی قرار دهید و یا آن‌ها را داخل ظرف حاوی الکل گذاشته و الکل را شعله‌ور کنید تا زمانی که رنگ فلز قرمز شود.
برای خرید تجهیزات دندانپزشکی به وبسایت دنتیوا مراجعه کنید.
- استریلیزاسیون تجهیزات دندانپزشکی به روش جوشاندن
اگر امکان استریلیزاسیون با اتوکلاو یا فور نباشد، می‌توان وسایل دندانپزشکی را به مدت 20 تا 30 دقیقه جوشاند. این روش اگرچه ساده به نظر می‌رسد اما بسیاری از میکروارگانیسم‌ها از جمله ویروس‌های ایدز و هپاتیت را از بین می‌برد.
نکاتی که باید حین استریل کردن تجهیزات دندانپزشکی به آن‌ها توجه کنید
- قبل از استریل کردن حتماً دست‌های خود را با آب و صابون بشویید.
- هنگام استریل کردن از دستکش، ماسک و عینک استفاده کنید.
- در حین استریل کردن از تماس با اجسام غیر استریل شده خودداری کنید.
- ست‌های دندانپزشکی استریل شده را در ظرفی تمیز بگذارید.
جمع بندی
همان‌طور که احتمالاً تا الآن متوجه شدید، چیدن ست دندانپزشکی یکی از مهارت‌های مهمی است که هر دندانپزشکی و دستیار دندانپزشکی باید داشته باشد. در این مقاله علاوه بر آموزش چیدن ست دندانپزشکی با ابزارهای دندانپزشکی، مراحل آماده‌سازی ست دندانپزشکی و روش‌های استریل کردن تجهیزات پزشکی آشنا شدیم. تسلط بر همه آنچه در این مقاله مورد بحث قرار گفت سبب می‌شود که کیفیت ارائه خدمات و رضایت بیماران از خدمات دریافتی افزایش یابد.
